Σύλληψη Έλληνα φωτογράφου στο Λονδίνο

Σας μεταφέρω, χωρίς άλλο σχολιασμό, την περιπέτεια μου από τις Πασχαλινές μου διακοπές, όπως περίπου δημοσιεύθηκε στην Ελευθεροτυπία (5/5/09) και στο tvxs (http://www.tvxs.gr/v10918).

«Στο κελί της φυλακής κατέληξε ο Έλληνας Περικλής Αντωνίου επειδή, κατά την πασχαλινή του επίσκεψη στην Αγγλία, φωτογράφησε στο μετρό του Λονδίνου ένα κοριτσάκι. Ο επί 25 χρόνια εραστής της καλλιτεχνικής φωτογραφίας οδηγήθηκε στο κελί, χωρίς παπούτσια και με καμία επικοινωνία με τους δικούς του ενώ ορίστηκε δικάσιμος για την υπόθεση του.

Ο κ. Αντωνίου (στην φωτογραφία με παιδιά που πήραν ανθρωπιστική βοήθεια στην Παλαιστίνη) αποτελεί ενεργό μέλος του Καραβανιού Αλληλεγγύης το έργο του οποίου έχει προβληθεί από το tvxs.gr

Όπως εξηγεί ο ίδιος στην επιστολή που απέστειλε στον πρέσβη της Αγγλίας, ο 53χρονος άνδρας επισκεπτόταν το Λονδίνο με την ευκαιρία των γιορτών, και «ως τουρίστας», πήρε τη μηχανή του και βγήκε στους δρόμους της βρετανικής πρωτεύουσας αναζητώντας θέματα για φωτογράφηση. Στο μετρό όμως, μια μητέρα διαμαρτυρήθηκε γιατί θεώρησε ότι φωτογράφιζε την ανήλικη κόρη της. Ο κ. Αντωνίου ζήτησε συγγνώμη και έσβησε ενώπιον της μητέρας όσες φωτογραφίες περιείχαν το κοριτσάκι. Ωστόσο, ο πατέρας της μικρής δεν ικανοποιήθηκε και, στον επόμενο σταθμό, ζήτησε την συνδρομή των αστυνομικών οργάνων που συνέλαβαν τον Έλληνα επισκέπτη.

«Ακολούθησε η σύλληψή μου και ο εγκλεισμός μου σε κελί του Αστυνομικού Τμήματος, στέρηση κάθε δικαιώματός μου, δεν επέτρεψαν καν την επίσκεψη της γυναίκας μου ή του 14χρονου γιου μου και των φίλων μου. Συνθήκες αυστηρής απομόνωσης επέβαλαν στη διάρκεια της νυχτερινής κράτησης. Αφού αφαίρεσαν όλα τα προσωπικά μου αντικείμενα: το ρολόι, τα παπούτσια, το κινητό τηλέφωνο. Η φωτογραφική μου μηχανή κατασχέθηκε» γράφει ο ίδιος ο Περικλής Αντωνίου.

Την επόμενη μέρα, Μ. Παρασκευή, ο Έλληνας φωτογράφος προσήχθη στο δικαστήριο όπου ενημερώθηκε ότι ότι κατηγορείται σύμφωνα με τα άρθρα 5,1 και 6 του νόμου ότι με τις πράξεις του «πιθανόν να προκαλέσει αίσθημα φόβου ή άγχος στους γύρω». Ο 53χρονος άνδρας διαβεβαίωσε τις αρχές ότι ουδεμία τέτοια πρόθεση είχε. Η δικάσιμος ορίστηκε για τις 18 Μαΐου.

Ακολουθεί η επιστολή του ίδιου του Περικλή Αντωνίου που κοινοποιήθηκε στον Πρέσβη της Βρετανίας στην Ελλάδα.

«Αγαπητέ Κύριε Πρέσβη,

Βρέθηκα στο Λονδίνο κατά τη διάρκεια των Πασχαλινών διακοπών μου με την οικογένεια μου και φίλους μου και σας γράφω να σας καταγγείλω αυτά που μου συνέβησαν με την παράκληση, αφού ελέγξετε τις καταγγελίες μου, να προβείτε στις απαραίτητες ενέργειες προς τις αρχές της χώρας σας, ώστε και κάθε περαιτέρω ταλαιπωρία μου να σταματήσει, αλλά και να αποκατασταθεί η υπόληψή μου. Κυρίως όμως να διασφαλιστεί ότι στο μέλλον δεν θα επαναληφθούν παρόμοια περιστατικά που θεωρώ ότι δεν έχουν θέση στη σημερινή εποχή, ιδίως στον χώρο της ΕΕ και μάλιστα σε σχέση με ευρωπαίους πολίτες.

Λέγομαι Περικλής Αντωνίου, είμαι 53 ετών και εκτός από τις άλλες δραστηριότητές μου ασχολούμαι καλλιτεχνικά τα τελευταία 25 χρόνια με τη φωτογραφία.

Την Μεγάλη Πέμπτη 17 Απριλίου 2009, γύρω στις 11.30 π.μ. στη γραμμή Jubillee του μετρό και καθώς πήγαινα στην Modern Tate Gallery για να επισκεφθώ την έκθεση του Ρώσου φωτογράφου και ζωγράφου Ροτσένκο. Κατά τη διαδρομή , συνεπαρμένος από το ενδιαφέρον του θέματος, έβγαζα ορισμένες γενικές φωτογραφίες από το κοινό στο μετρό, όταν μου διαμαρτυρήθηκε μία κυρία επειδή θεώρησε ότι φωτογράφιζα την ανήλικη κόρη της. Αμέσως, όπως παγίως συμβαίνει σε τέτοιες περιπτώσεις και επιτάσσει η διεθνής φωτογραφική πρακτική και ηθική, ζήτησα συγγνώμη, επέδειξα τις γενικές φωτογραφίες που είχα βγάλει και διέγραψα ενώπιόν της, τις φωτογραφίες στις οποίες συμπεριλαμβανόταν η κόρη της. Και ενώ θεωρούσα το επεισόδιο λήξαν, άγνωστός μου επιβάτης με ακολούθησε στην έξοδο του μετρό, και με πρώτη ευκαιρία προσέγγισε διερχόμενους αστυνομικούς, δήλωσε πατέρας της ανήλικης και ζήτησε τη σύλληψή μου.

Από αυτή τη στιγμή άρχισε το μαρτύριό μου: ατιμωτική σύλληψή μου, εγκλεισμός στο κελί του αστυνομικού τμήματος, στέρηση κάθε δικαιώματός μου για επικοινωνία, καμία δυνατότητα επίσκεψης της γυναίκας μου, του δεκατετράχρονο γιού μου ή των φίλων μου, νυχτερινή παραμονή στο αστυνομικό τμήμα σε συνθήκες αυστηρής απομόνωσης τη στιγμή που όλοι ήξεραν ότι δεν είχα καμία δυνατότητα να διαφύγω, αφαίρεση προσωπικών αντικειμένων όπως του ρολογιού μου χειρός, απαγόρευση χρήσης των υποδημάτων μου, κατάσχεση της φωτογραφικής μηχανής. Και όλα αυτά χωρίς να μου έχει απαγγελθεί οποιαδήποτε κατηγορία και χωρίς οι οικείοι μου να έχουν οποιαδήποτε ενημέρωση. Σημειώνω ότι ούτε οι αρμόδιες ελληνικές αρχές στο Ηνωμένο Βασίλειο είχαν την παραμικρή ενημέρωση για το συμβάν και την κράτησή μου, την οποία πληροφορήθηκαν από τους οικείους μου.

Τελικά, μετά από παραμονή μου στο κρατητήριο ολόκληρη την Μεγάλη Πέμπτη, το πρωινό της Μ. Παρασκευής, αφού ολοκληρώθηκε η μακρά, εξακολουθητική και μειωτική ανάκριση, έγινε η προσαγωγή μου, με χειροπέδες στο δικαστήριο, όπου πληροφορήθηκα ότι κατηγορούμαι ότι, σύμφωνα με το άρθρο 5,1 και 6 ενός νόμου του 1986, με τις πράξεις μου (τράβηξα φωτογραφίες !!!), «πιθανόν να προκαλούσα αίσθημα φόβου ή άγχος στους γύρω». Φυσικά δήλωσα αθώος και αποφασίσθηκε η αναβολή της δίκης για τις 18 Μαΐου 2009, στην οποία υποχρεούμαι να παραστώ, διότι, όπως μου τονίστηκε, διαφορετικά θα κριθώ ένοχος και θα καταδικασθώ ερήμην μου.

Αποτέλεσμα : Καταστράφηκαν οι διακοπές οι δικές μου, της γυναίκας μου, του παιδιού μου και των φίλων μας. Ψυχική διαταραχή, όχι μόνο δική μου, αλλά της συζύγου και ιδίως του ανήλικου γιού μου. Οικονομική ζημία. Έξοδα. Υποχρέωσή μου να ξαναπάω στο Λονδίνο, να υποστώ νέα έξοδα εισιτηρίου, διαμονής, δικηγόρου. Υποχρέωση επίσης να πείσω να υποβληθούν σε αντίστοιχα έξοδα και να υποστούν αντίστοιχη ταλαιπωρία μάρτυρες υπεράσπισης, που μου υποδείχθηκε ότι θα είναι χρήσιμο να καταθέσουν, προκειμένου να μη καταδικασθώ. Πέραν τούτου η συνεχιζόμενη κατάσχεση της φωτογραφικής μου μηχανής μου στερεί το κύριο μέσο για να εξασκήσω την τέχνη μου. Τέλος, θα πρέπει να διακόψω τις λοιπές επαγγελματικές μου δραστηριότητες την περίοδο 15 έως 19 Μαίου.

Κυρίως όμως, από την όλη δυσάρεστη εξέλιξη διατηρώ ένα έντονο αίσθημα εξευτελισμού της προσωπικότητάς μου, ενώ, τόσο εγώ, όσο και η οικογένειά μας διακατεχόμεθα από έντονο αίσθημα ανασφάλειας και φόβου ότι δε θα ξεμπλέξω εύκολα με μια γραφειοκρατία που δίνει συνέχεια σε μια κυριολεκτικά αστήρικτη υπόθεση. Φοβούμαι ότι έχω εμπλακεί σε υπόθεση που αντιπαραβάλλει έναν απλό πολίτη, που κατηγορείται για την επίδειξη καλλιτεχνικής ευαισθησίας με ένα τεράστιο κρατικό μηχανισμό που, στα πρότυπα μυθιστορήματος του Κάφκα μεταχειρίζεται κάθε μέσο για να στοιχειοθετήσει μια αστεία κατηγορία Και όλα αυτά για μια απλή φωτογράφηση δημόσιου χώρου και όταν από τη πρώτη στιγμή δήλωσα στην Αστυνομία και σε αυτούς που με ανέκριναν, ότι δεν ήταν στις προθέσεις μου να κάνω κακό σε κανένα, δεν έβλαψα κανένα με τις πράξεις μου, οι φωτογραφίες που έβγαλα δεν έθιγαν με κανένα τρόπο κανένα και ότι δεν θα τις χρησιμοποιούσα για εμπορικό σκοπό.

Θεωρώ ότι εκτός από τις καταστραμμένες μου διακοπές, τα έξοδα τα οποία υπέστην και θα υποστώ, την ψυχική μου οδύνη και ταλαιπωρία και την ψυχική οδύνη και ταλαιπωρία των συγγενών μου και φίλων που με συνόδευαν, εκείνο που με έχει ενοχλήσει περισσότερο είναι η προσπάθεια της αστυνομίας να με εξευτελίσει. Ο εγκλεισμός μου στο απομονωμένο κελί του αστυνομικού τμήματος, η αφαίρεση του ρολογιού μου ώστε να μην έχω αίσθηση του χρόνου, οι χειροπέδες, το γεγονός ότι δεν επετράπη στη γυναίκα μου, στο παιδί μου και στους φίλους μου να με επισκεφθούν, η αφαίρεση τμήματος του ρουχισμού μου, ο εξαναγκασμός να εμφανιστώ στο δικαστήριο με άθλια εμφάνιση (ούτε ζώνη στο παντελόνι μου δεν επέτρεψαν να βάλω, γεγονός που με ανάγκαζε να το κρατάω για να μη πέσει κατά τη διάρκεια της δίκης!), η κατάσχεση της φωτογραφικής μου μηχανής και η γενικότερη αντιμετώπισή μου ως εγκληματία, δημιουργούν τη χειρότερη ανάμνηση για τη υπόλοιπη ζωή μου.

Αναρωτιέμαι, γιατί διαμαρτυρηθήκατε έντονα στις ελληνικές αρχές και στα μέσα ενημέρωσης, όταν Βρετανοί τουρίστες συνελήφθησαν πριν από χρόνια να φωτογραφίζουν αεροπλάνα ενώ δίπλα τους υπήρχε η διεθνής απαγορευτική πινακίδα; (Ας σημειωθεί, ότι τότε εγώ προσωπικά έπαιρνα τη θέση των Βρετανών πολιτών, διότι έκρινα ότι όντας σε ξένη χώρα δικαιολογούνται να μη γνωρίζουν τις ευαισθησίες μας για τους εθνικούς εναέριους χώρους! Επαναλαμβάνω όμως, φωτογράφιζαν δίπλα στην απαγορευτική πινακίδα και μετά δημοσιοποιούσαν τις φωτογραφίες τους!). Γιατί διαμαρτύρεσθε έντονα όταν συλλαμβάνονται συμπατριώτες σας που, υπό την επήρεια του αλκοόλ, βρίζουν, ασχημονούν και ξυλοκοπούν σε ελληνικά νησιά τους συμπατριώτες μου; Ποια είναι συμπεριφορά της ελληνικής αστυνομίας ; Μήπως τους μαντρώνει σε συνθήκες αυστηρής απομόνωσης και τους εξευτελίζει, όπως έγινε με εμένα προσωπικά στη χώρα σας, επειδή στο δημόσιο χώρο του μετρό τράβαγα φωτογραφίες (!!!);

Είναι αδιανόητο στη χώρα των μεγάλων φωτογράφων Bill Brandt, Marτin Parr, Killip κλπ που μέρος του έργου τους οφείλεται σε φωτογραφίες προσώπων στο δρόμο, να εξευτελίζομαι και να διώκομαι επειδή φωτογράφιζα (!!!) στο μετρό. Αξίζει να σημειωθεί ότι στη National Portrait Gallery εκτίθενται αυτή τη στιγμή φωτογραφίες ενός άλλου φωτογράφου που απεικονίζουν πρόσωπα στο δρόμο !!!.

Και αυτά σε μία χώρα που θεωρείται αναπτυγμένη, πολιτισμένη, πολυπολιτισμική και αν μη τι άλλο την αγαπάω και την επιλέγω ως προορισμό των ταξιδιών μου.

Επιφυλασσόμενος κάθε περαιτέρω ενέργειάς μου για προάσπιση της υπόληψής μου και των συμφερόντων μου, σας γράφω αυτό το γράμμα, αναμένοντας την παρέμβασή σας προς τις αρχές σας, ώστε η πραγματικά εξωφρενική αυτή υπόθεση που θεωρώ ότι δεν περιποιεί τιμή στη Βρετανική Αστυνομία, να λήξει το ταχύτερο δυνατόν και κυρίως, για να μην επαναληφθούν παρόμοια θλιβερά περιστατικά, που τραυματίζουν την εικόνα της χώρας σας ως κράτους δικαίου, που υποτίθεται ότι σέβεται τόσο τα δικαιώματα των πολιτών όσο και την καλλιτεχνική έκφραση.

Από πλευράς μου προτίθεμαι να κοινοποιήσω την επιστολή μου αυτή σε ελληνικά ΜΜΕ, ενώ προτίθεμαι να ενημερώσω σχετικά τον Ευρωπαίο, Έλληνα και Βρετανό Συνήγορο του Πολίτη, καθώς και τις ελληνικές ευρωπαϊκές και διεθνείς ενώσεις καλλιτεχνών φωτογράφων.

Περικλής Αντωνίου

21 Απριλίου 2009»»