Λίγα λόγια για τον Αλέκο, του Γιάννη Αλμπάνη

Τώρα Αλέκο όπως καταλαβαίνεις, εμείς δεν μπορούμε να πούμε καλό ταξίδι και ότι θα τα ξαναπούμε και διάφορα τέτοια.

Γιατί εμείς εδώ λέμε, ό,τι πρέπει να λεχθεί, εδώ διανύουμε ό,τι ονειρευτήκαμε ότι μπορεί να διανυθεί.

Εδώ, σε αυτόν εδώ τον μόνο κόσμο, το δικό μας κόσμο, σε αυτόν τον κόσμο στον οποίο πιστεύουμε, και στον οποίο έχουμε αφιερώσει τις ζωές μας.
Τώρα Αλέκο, δεν είναι η ώρα της βολικής παραμυθίας. Είναι η ώρα να αναμετρηθούμε με τις αλήθειες και τα νοήματα της ζωής σου, να αναρωτηθούμε αν έκανες τις σωστές  επιλογές.

Και να συνομολογήσουμε ενώπιον της Μυρτώς, του Μάρκου και της Έλλης, ότι όντως έκανες όσα πρέπει να κάνει κανείς, για να έχει νόημα και σημασία η ζωή του.

Γιατί παρά τα όσα λέγονται, δεν είναι χαμένες οι χιλιάδες, οι εκατομμύρια ώρες που δόθηκαν για τη Ρόζα, το Στέκι, το Δίκτυο,  το ΣΥΡΙΖΑ, την Απόδραση, την Αλληλεγγύη, το ΑΥΡΙΟ της Ηπείρου, τη Γαλέρα• δεν είναι χαμένος ο κόπος για τις διαδηλώσεις, τις συγκεντρώσεις, τις αφισοκολλήσεις, τους αγώνες.

Παρά τα όσα λέγονται, είναι αυτές οι ώρες και αυτός ο κόπος που κάνει τη ζωή να μην είναι απλά κάτι “απογεύματα εξαρχής καταδικασμένα να γίνουν βράδυ”• είναι αυτές οι ώρες και αυτός ο κόπος που δίνουν ηθική υπόσταση και λογική συνοχή στη ζωή. Και όλοι αυτοί οι πολλοί που έχουν έρθει σήμερα εδώ, αυτήν την κατάφαση στις επιλογές σου ήρθαν να εκφράσουν.
Όμως Αλέκο, η ζωή σου δεν ήταν μόνο αγώνας και Αριστερά. Με τους περισσότερους από τους πολλούς που ήρθαν σήμερα εδώ, δεν έχεις μόνο συνεδριάσει, αλλά έχεις πιει και κάμποσα τσίπουρα. Πολλά τσίπουρα. Και όταν μιλάμε για σένα, δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε ότι είχες διαρκείας όχι μόνο για τον ΠΑΣ Γιάννινα, αλλά και για τον Τσέλιγκα. Και ότι καθημερινά αποδείκνυες πως μπορεί κανείς να είναι στέλεχος πρώτης γραμμής και να μην είναι ούτε γρουσούζης ούτε νούμερο • ότι μπορεί  να είναι πολύ σοβαρός και ταυτόχρονα να βρίσκεται σε διαρκή ετοιμότητα για χαβαλέ και μαλακία• ότι μπορεί κανείς να είναι παντού παρών, και την ίδια στιγμή να είναι εξαιρετικός πατέρας και παθιασμένος σύντροφος.
Τώρα Αλέκο είναι ώρα να πούμε ότι θα είσαι πάντα μαζί μας σε διαδηλώσεις, συνεδριάσεις, ματς και τσίπουρα, παρά το ότι κατά βάθος γνωρίζουμε πως

“Μάς άφησες κοιμισμένους στ’ ακρογιάλι
το μεσημέρι
και ανυπόμονα αναμένεσαι τη νύχτα ετούτη όλη νύχτα
ξέροντας μες στις στοιχειωμένες από την παρουσία σου
καρδιές μας
πως στο εξής το ακρογιάλι θα είναι άδειο”.

Τώρα είναι ώρα Αλέκο να σε ευχαριστήσουμε που βρέθηκες στο δρόμο μας και να δείξουμε την ευγνωμοσύνη μας για το Μέγα Συμβάν της συνάντησης μας μαζί σου.

3/11/2010

Αλέκος Λύτρας, ένας ολοκληρωμένος αριστερός… (του Νίκου Γιαννόπουλου)

Σύντομος (απο)χαιρετισμός του Νίκου Γιαννόπουλου στην κεντρική συγκέντρωση της «Αλληλεγγύης» που ήταν αφιερωμένη στον Αλέκο Λύτρα

Αλέκος Λύτρας, ένας ολοκληρωμένος αριστερός…

Με βαθιά πεποίθηση για το δίκιο και την προοπτική της Αριστεράς και ακόμα βαθύτερη ότι για να αλλάξουμε τον κόσμο πρέπει να αλλάξουμε εμείς οι ίδιοι, ότι σήμερα, εδώ και τώρα, αγωνιζόμενοι για να αλλάξουμε τον κόσμο, γινόμαστε καλύτεροι, επαναοικειοποιούμαστε την ανθρωπιά μας.

Αλέκος Λύτρας, αγκυρωμένος στην πραγματική ζωή, χωρίς καμιά αυταπάτη και εσχατολογία, αλλά δίχως οικονομία δυνάμεων και συναισθημάτων, έδωσε τον καλύτερο εαυτό του για να γίνει η ζωή ζωντανή.

Αλέκος Λύτρας, η ωραία φιγούρα του αριστερού που είναι μέσα στην κοινωνία, πρώτα ακούει και μαθαίνει και μετά προτείνει και προτρέπει. Που παραδειγματίζει χωρίς να καθοδηγεί. Που ελπίζει δίχως να αναθέτει. Που οργίζεται χωρίς να μνησικακεί. Που ανέχεται δίχως να υποτάσσεται.

Αλέκος Λύτρας, με απόλυτη εμπιστοσύνη στην δύναμη των αριστερών ιδεών και πλήρη επίγνωση της δυσκολίας διάδοσής τους, με προσήλωση στη δύναμη του παραδείγματος – άλλωστε, αυτό υπήρξε η ουσία της ζωής του-, χωρίς κανένα απολύτως ελιτισμό, με λαϊκότητα, δίχως λαϊκισμούς, και λογιοσύνη, δίχως διδακτισμούς.

Αλέκος Λύτρας, ο αριστερός που επειδή ήξερε ότι ο σκοπός δεν αγιάζει τα μέσα, αλλά τα μέσα αποδεικνύουν την ανωτερότητα (ή την ποταπότητα…) του σκοπού, αποτέλεσε έμπρακτη απόδειξη ότι ο αγώνας για την ισότητα και την ελευθερία, το σοσιαλισμό και τον κομμουνισμό πρέπει να είναι αγώνας συλλογικός και ανιδιοτελής, που κυρίως να οικοδομεί την ευτυχία και όχι να επικαλείται την δυστυχία, αγώνας σκληρός αλλά και τρυφερός, δύσκολος αλλά και τόσο ωραίος.

Αλέκος Λύτρας, ένας τόσο τέλειος σύντροφος…

Πάντα δίπλα σου, ποτέ πάνω σου. Εμψυχωτής, ενίοτε και ολίγον ψυχαναγκαστικός, ουδέποτε όμως καταναγκαστικός και δεσποτικός. Άθεος αλλά βαθιά ανεξίθρησκος – σε όλα τα πεδία∙ γι’ αυτό επίμονος αλλά καθόλου δογματικός, ευρύχωρος ( η καρδιά του μόνο αυτόν πρόδωσε, κανέναν άλλο ) και με τίποτα δυσανεκτικός.

Αλέκος Λύτρας, με μονόλεπτους θυμούς και χαμόγελα ζωής, πότης, φαγάς και καλαμπουριτζής, με αυτοσαρκασμό ανεκδοτολογικό αλλά και σεβασμό στον διπλανό μοναδικό, που μόνο η γεμάτη ζωή και η υψηλή αυτοεκτίμηση εξασφαλίζουν.

Αλέκος Λύτρας, στις συνεδριάσεις και τα ραντεβού, στα γλέντια και τα ξενύχτια, στις διαδηλώσεις, τα φεστιβάλ και τα φόρουμ, στη Σαμοθράκη και τη Γαύδο, στην πολιτικολογία και την αμπελοφιλοσοφία, φώτισε τη ζωή μας, άνοιξε την ψυχή μας, πλούτισε το μυαλό μας.

Λένε, Αλέκο μας, ότι η λήθη απαλύνει τον πόνο και, με μια έννοια, αυτό ισχύει. Όμως αγαπημένε μας, επειδή υπήρξες ένας χαρούμενος και ευτυχισμένος άνθρωπος, η δική σου μνήμη θα είναι ζωντανή, κεφάτη και δημιουργική σαν και σένα… Το κενό που αφήνει η βιαστική και επιπόλαιη απόδρασή σου είναι αδύνατο να καλυφθεί, όμως ξέρεις ότι η Μυρτώ, ο Μάρκος και η Έλλη έχουν συντρόφισσες και συντρόφους με τόση αγάπη που δεν χρειάζεται να αγχώνεσαι, γιατί είμαστε και σε επικίνδυνη ηλικία…

 

Αποχαιρετώντας τον Αλέκο μας

Αλέκο μου,

Αλέκο μας,

δεν ξέρω τι κάνω εγώ εδώ,

και κυρίως δεν ξέρω τι κάνεις εσύ εκεί.

Μου είπανε να φτιάξω ένα μικρό αποχαιρετισμό για σένα εκ μέρους των φίλων και συντρόφων σου από τον ΣΥΡΙΖΑ.

Πως να βρω όμως τις λέξεις;

Τι να πρωτοπώ για σένα καλέ μου φίλε και σύντροφε;

 

Για μας στην Αριστερά ο θάνατος δεν είναι ταξίδι. Για μας δεν υπάρχουν μελλοντικές συναντήσεις. Για μας δεν έφυγες, πέθανες.

Και αυτό είναι συντριπτικό.

Μια τομή στο χρόνο.

Μια κραυγή η απώλεια, η απουσία.

Και πως να συνδυαστεί αυτή η τρομακτική θλίψη με σένα;

 

Το μόνο που την γλυκαίνει, η παντοτινή σου ανάμνηση.

 

Όσοι και όσες είχαμε την τύχη να σε γνωρίσουμε, να ζήσουμε κοντά σου, θα θυμόμαστε πάντα έναν υπέροχο τύπο.

Πάντα κεφάτος, πλακατζής, πληθωρικός, γέμιζες τον χώρο με την φωνή σου, με το γέλιο σου, με το συναίσθημά σου.

Πάντα γλυκός, στοργικός, ανθρώπινος, συντροφικός.

Γεμάτος ιδέες, όνειρα και σχέδια για το σήμερα και το αύριο.

 

Πίστεψες με πάθος στην Αριστερά.

Πίστεψες με πάθος στην ενότητα της Αριστεράς.

Όχι από βίτσιο, αλλά για να σταθεί η κοινωνία στα πόδια της. Για μια καλύτερη ζωή για το παιδί σου. Για τα παιδιά όλων.

Δούλεψες με πάθος για το μικρό και το μεγάλο.

Από τον Προαστιακό, το αυθαίρετο στην πλατεία Αγίων Αναργύρων και το Πάρκο Τρίτση μέχρι το σχέδιο της Αριστεράς για την απάντηση στην κρίση και την αλληλεγγύη ως μάχιμο πολιτικό σχέδιο.

Από τους συμβασιούχος του Δήμου, στην παρουσίαση ενός βιβλίου στα Γιάννενα. Στα Γιάννενα για την δημοτική κίνηση, υποψήφιος σύμβουλος στο ΑΥ.ΡΙ.Ο στην Ήπειρο στην περιφέρεια Ηπείρου.

Από το τσιπουράδικο στο αντιρατσιστικό φεστιβάλ, μέχρι την μέρα δράσης του ΣΥΡΙΖΑ για τον ΟΣΕ.

Στις συζητήσεις για τους νέους τρόπους της επικοινωνίας της Αριστεράς με την κοινωνία και για το freepress που όλο σχεδιάζαμε και ποτέ δεν στήσαμε.

Ένας σπάνιος Αριστερός.

Σοβαρός , συγκροτημένος, ανιδιοτελής, χωρίς κανενός είδους κομματικό πατριωτισμό, με πραγματική έγνοια για την κοινωνία, για το δίκιο.

Πολλές φορές θυμωμένος, οργισμένος από την Αριστερά μας.

Τσαντισμένος με τους προσωπικούς σχεδιασμούς, τους τακτικισμούς και τους μικρομεγαλισμούς.

Δεν μπορούσε να καταλάβει πώς μπορείς ως Αριστερός να υποτιμάς τις κοινωνικές ανάγκες, για τους όποιους προσωπικούς ή κομματικούς σχεδιασμούς.

Λαϊκός αγωνιστής με όλη την έννοια του όρου.

Παρών σε όλα τα μέτωπα, παντού και με τους πάντες.

Άνθρωπος με εμπειρίες που τον έκαναν πλούσιο.

Εξαιρετικά αγαπητός στους συντρόφους του.

Αγαπούσες πολύ τους νέους συντρόφους και σε αγαπούσαν πολύ κι αυτοί.

Πολύ.

Πάρα πολύ.

Ριζοσπαστικός χωρίς να αφήνεις ποτέ την μαζική δουλειά.

Μισούσες τις τυπικούρες. Μισούσες τις συνεδριάσεις που κρατάνε ώρες, για να λέμε τα ίδια και τα ίδια.

Από τους λίγους Αριστερούς που αν δεν είχε κάτι να προσθέσει, δεν μιλούσε.

Ουσιαστικός και καίριος με αίσθηση του κεντρικού πολιτικού σε συνδυασμό με το κοινωνικό ζήτημα.

Αντικομφορμιστής στην ζωή σου, στην πολιτική σου, στην δράση σου.

Απλός.

Ανοιχτός.

Έτοιμος να συμμαχήσεις με βάση την συγκυρία, χωρίς όμως να κάνεις πίσω από τις αρχές σου.

Υπέρμαχος της Ανασύνθεσης. Υπέρμαχος της δημοκρατίας.

Ποτέ προσχηματικός.

Πάλεψες με πάθος με τον ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά και για τον ΣΥΡΙΖΑ.

Για τον ΣΥΡΙΖΑ που μπορούσε να ανοιχτεί στην κοινωνία.

Για τον ΣΥΡΙΖΑ ως πρόπλασμα μιας μαζικής, ενωτικής, κινηματικής Αριστεράς που μπορεί να κερδίζει.

 

Αλέκο,

Τώρα το μόνο που μπορώ να σου πω πια, είναι πως παρ’ όλες τις αδυναμίες και τα λάθη μας θα συνεχίσουμε τον αγώνα για μια πιο δίκαιη κοινωνία χωρίς διακρίσεις.

Πως θα είμαστε δίπλα στην Μυρτώ, τον Μάρκο και την Έλλη.

Αντίο.

Ο Αλέκος δεν έφυγε. Δυστυχώς για όλους μας πέθανε.

Προς το παρόν δεν έχω ούτε την νηφαλιότητα, ούτε τον χρόνο(προτιμάω να τον αφιερώνω στην Μυρτώ, την Έλλη και τον Μάρκο) για να μπορέσω να γράψω κάτι παραπάνω για τον αιφνίδιο θάνατο ενός εξαιρετικού φίλου και συντρόφου που οι ζωές μας τα τελευταία χρόνια βρέθηκαν τόσο κοντά. Παραθέτω παρακάτω όσες ανακοινώσεις έλαβα στο μέιλ μου.

Τελευταία παρέμβαση για τον Αλέκο Λύτρα

Σήμερα τα ξημερώματα πέθανε αιφνίδια ο σύντροφός μας Αλέκος Λύτρας.

Ο Αλέκος γεννήθηκε το 1961 στα Γιάννενα. Στα χρόνια της Μεταπολίτευσης στρατεύτηκε στο ΠΑΣΟΚ και ως σπουδαστής των ΚΑΤΕΕ ανέπτυξε πλούσια συνδικαλιστική δράση. Έντονη η συμμετοχή του στο φοιτητικό κίνημα ενάντια στον 815, στο πλευρό πάντα των πιο προωθημένων κομματιών του. Μετά την άνοδο του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία,  ο Αλέκος κινείται κόντρα στο ρεύμα. Το 1981 αποχωρεί από το ΠΑΣΟΚ, μην αναγνωρίζοντας στην πολιτική του κανένα στοιχείο από τα οράματα της Μεταπολίτευσης. Έκτοτε, και για περίπου δύο δεκαετίες, θα κινηθεί πολιτικά ως ανένταχτος της ριζοσπαστικής Αριστεράς. Από τη δεκαετία του ’90 έρχεται κοντά στο χώρο του Στεκιού Μεταναστών και τα επόμενα χρόνια συμμετέχει  ενεργά στην αριστερή δημοτική κίνηση Απόδραση Αγίων Αναργύρων. Παράλληλα, ανήκει στην ιδρυτική ομάδα του πολιτικού και πολιτιστικού περιοδικού «Γαλέρα».

Το 2008 υπήρξε πρωτεργάτης της δημιουργία της Ομάδας Ρόζα και της ένταξης  στο ΣΥΡΙΖΑ ενός πολιτικού δυναμικού με αναφορά στην κινηματική Αριστερά. Γίνεται μέλος της Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ, όπου θα δώσει  μάχες για τη διατήρηση της συνοχής του σχήματος καθώς και για το κοινωνικό άνοιγμά του. Ενεργά παρών μέχρι το τέλος, από το στήσιμο του Αντιρατσιστικού Φεστιβάλ μέχρι τη δημιουργία της νέας δημοτικής παράταξης Αλληλεγγύη Αγίων Αναργύρων-Καματερού, ο Αλέκος θα παλέψει επίμονα για μια Αριστερά που η ριζοσπαστικότητά της δεν θα σημαίνει περιχαράκωση και αποκοπή από την κοινωνία. Το τελευταίο διάστημα, εργάστηκε για τη στήριξη των ενωτικών αριστερών αυτοδιοικητικών σχημάτων και ήταν υποψήφιος του «ΑΥΡΙΟ… για την Ήπειρο», με επικεφαλής τον Γιάννη Παπαδημητρίου.

Ο Αλέκος όμως εκτός από συνεπής αγωνιστής, υπήρξε ένας πολύ ωραίος τύπος, γλυκός, κεφάτος και ανοιχτόκαρδος, σοβαρός αλλά όχι σοβαροφανής, αντικονφορμιστής και λαϊκός. Στοργικός πατέρας του Μάρκου και της Έλλης, παθιασμένος σύντροφος της δικιάς μας Μυρτώς Μπολότα.

Τον Αλέκο μας δεν θα τον ξαναβρούμε στον Τσέλιγκα, στη θύρα των οργανωμένων του ΠΑΣ Γιάννινα, στις ατελείωτες ζυμώσεις για το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ, στα μικρά και μεγάλα κινήματα. Θα παραμείνει όμως παρών στα πιο φωτεινά μέρη της ζωής μας.

Η πολιτική κηδεία του Αλέκου Λύτρα θα γίνει αύριο Τετάρτη στις 2 μμ στο νεκροταφείο Αγίων Αναργύρων.

Ομάδα Ρόζα, 2/11/2010

—

Ανακοίνωση Γραφείου Τύπου ΣΥΡΙΖΑ για τον θάνατο του Αλέκου Λύτρα, μέλους της Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ

Το άκουσμα του αιφνίδιου θανάτου του συντρόφου μας και μέλους της Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ Αλέκου Λύτρα κυριολεκτικά μας πάγωσε όλους.

Ο Αλέκος ήταν κάτι παραπάνω από ένας καλός σύντροφος. Συνδύαζε τη γλυκύτητα, το κέφι, τη σοβαρότητα, την ανιδιοτέλεια, τη λαϊκότητα, την παθιασμένη αφοσίωση στην υπόθεση της αριστεράς. Ενωτικός και ριζοσπαστικός και ταυτόχρονα διαρκώς παρών στο κοινωνικό γίγνεσθαι, στα δημοτικά πράγματα, στα αντιρατσιστικά φεστιβάλ, στην εκδοτική ομάδα του περιοδικού «Γαλέρα», στην κινηματική αριστερά.

Δεn είναι σχήμα λόγου ότι ο Αλέκος με το παράδειγμά του θα είναι παρών στη θύμησή μας. Στην οικογένειά του, την Μυρτώ, τον Μάρκο και την Έλλη, εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια.

To Γραφείο Τύπου

—

Δήλωση του Προέδρου της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα για τον θάνατο του Αλέκου Λύτρα

Με τον θάνατο του Αλέκου Λύτρα, η Αριστερά χάνει ένα κομμάτι από την πολιτική της έμπνευση, από την αντιεξουσιαστική της συμπεριφορά,  από τη δημιουργικότητά της. Ο Αλέκος, μας αναγκάζει ξαφνικά να  μιλάμε γι΄ αυτόν σε παρελθόντα χρόνο. Όμως το ποικίλο έργο του θα τον κρατά πάντα εν ζωή.

Εκφράζω την λύπη μου στους ανθρώπους της ζωής του, στους συντρόφους και τις συντρόφισσές του, σε όσους και όσες τον αγάπησαν.

To Γραφείο Τύπου

—

Δήλωση του Γραμματέα της ΚΠΕ του ΣΥΝ Δημήτρη Βίτσα για τον θάνατο του Αλέκου Λύτρα

Με βαθιά θλίψη έμαθα σήμερα το πρωί τον ξαφνικό θάνατο του φίλου και συντρόφου μου Αλέκου Λύτρα.

Με τον Αλέκο δεν μας συνέδεαν μόνο κοινοί αγώνες αλλά και βαθιά ανθρώπινα αισθήματα.

Στην σύντροφο του Μυρτώ Μπολότα και στα παιδιά του εκφράζω την μέγιστη συμπαράσταση μας και θα είμαστε δίπλα τους αν και ξέρουμε ότι δεν μπορούμε να καλύψουμε ένα τόσο μεγάλο κενό.
To Γραφείο Τύπου

—

Η Διεθνιστική Εργατική Αριστερά εκφράζει τα βαθύτερα συλλυπητήριά της για το θάνατο του συντρόφου Αλέκου Λύτρα, στην οικογένειά του, στην Ομάδα Ρόζα και στο Δίκτυο για τα Πολιτικά και Κοινωνικά Δικαιώματα. Ο σύντροφος έφυγε ξαφνικά από κοντά μας σήμερα τα ξημερώματα. Βρεθήκαμε μαζί του στους κοινωνικούς αγώνες, στη μάχη για τη ριζοσπαστική κατεύθυνση του ΣΥΡΙΖΑ και πρόσφατα στη δημιουργία της νέας δημοτικής παράταξης Αλληλεγγύη Αγίων Αναργύρων – Καματερού. Οι συντρόφισσες και οι σύντροφοι της ΔΕΑ δεν θα ξεχάσουμε την πολύτιμη συμβολή του στη δημιουργία της νέας μορφής της εφημερίδας μας, της «ΕΡΓΑΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ».

Ζητώ συγνώμη για πιθανές ανακοινώσεις που δεν αναρτώ.

Antista/Chef… γραφικά φτιαγμένα για το internet, αλλά και σε μορφή για φωτοτυπίες, αφισάκια, τρικάκια, στένσιλς και ότι άλλο μας κατέβει

Ο Chef

O Antista/Chef δεν είναι υπαρκτός, ούτε καν ένας. Είναι η αγωνία κάποιων ανθρώπων να προσφέρουν με τις γραφιστικές τους γνώσεις -όσο μπορούν- εργαλεία αντίστασης για τον κόσμο των κινημάτων. Να προτείνουν δημιουργίες για διακίνηση στο internet αλλά και και αφισάκια, τρικάκια, στένσιλς, χρήσιμα σε όσους και όσες αγαπάνε πολύ τον καναπέ τους για να μπορούν να τον απολαύσουν αυτές τις μέρες. Σε όσους δεν είναι επαγγελματίες της αντίστασης, αλλά οργισμένοι και οργισμένες γιατί μας στερούν τα στοιχώδη, στο όνομα της σωτηρίας, όχι της χώρας όπως κουτοπόνηρα το παρουσιάζουν, αλλά της σωτηρίας του ανθρωποφαγικού συστήματος των τραπεζιτών, αεριτζήδων κερδοσκόπων και άλλων της συνομοταξίας.

Ακόμα περισσότερο σε όσους και όσες είναι οργισμένες με την προπαγάνδα και τα ψέματα των ΜΜΕ και ειδικά των καναλιών. Προπαγάνδα τόσο μονοφωνική που θα τη ζήλευε κάθε δικτάτορας αυτής της γης. Δεν πρέπει να τους αφήσουμε ανενόχλητους, να τηγανίζουν τα μυαλά των ανθρώπων με δήθεν μονόδρομους, που όλοι καταλήγουν τελικά στις τσέπες τους. Αυτός είναι και ο λόγος που κάθε μέρα λαμβάνουμε δεκάδες mail, συνήθως από την αγωνία ανθρώπων να ενημερώσουν ότι “δεν είναι έτσι”. Ότι τα ΜΜΕ λένε ψέματα. Μέσα από αυτό το blog συντονιζόμαστε και σε αυτή την αγωνία.

Θα βρείτε λοιπόν στον Antista/Chef γραφικά φτιαγμένα για το internet, αλλά και στο βαθμό που είναι κατάλληλα και σε μορφή για φωτοτυπίες, αφισάκια, τρικάκια και στένσιλς και ότι άλλο μας κατέβει.

Χωρίς δικαιώματα χρήσης, χωρίς αναγκαστικές αναφορές στην πηγή, χωρίς ερωτήσεις, χωρίς κανένα άγχος προβολής. Απλά πάρτε τα και σκορπίστε τα παντού.

• Μπορείτε φυσικά να επεμβείτε στα υλικά αν κάτι δεν σας κάνει, μπορείτε να τα διακινήσετε και με κάποια υπογραφή συλλογικότητας, σεβόμενοι ότι μπορεί να το κάνουν και άλλοι, μπορείτε να προτείνετε ή να ζητήσετε πράγματα στα σχόλια ή στο antistachef@gmail.com

Mε τον ΣΥΝ στο ντιβάνι*

Ένα ψυχαναλυτικό θρίλερ**

Το παρακάτω παραλήρημα αποτελεί σύνθεση σημειώσεων ημερολογίου καταστρώματος,

από τις αμέτρητες ώρες βάρδιας των τελευταίων χρόνων με πολλούς καλούς φίλους και συντρόφους,

κυρίως με τους Παναγιώτη, Τάσο, Ανδρέα, Βασίλη, Μαριάνα (με ένα -ν- κύριε διορθωτά), Γιώργο

Μιχάλη, Γιώργο, Στράτο, Σταύρο, Φιλιώ, Εύα, Μαρία και Νεφ

και πολλούς και πολλές ακόμα.

Αναπαράγουμε αυτό που μισούμε και μισούμε αυτό που αναπαράγουμε γιατί είναι το άλτερ έγκο μας. Αυτή τη στιγμή έχει κάτσει όλος ο κομματικός μηχανισμός και αντί να υλοποιεί τη χρέωσή του, σκέφτεται πώς θα λυθεί το πρόβλημα του κόμματος. Και συγκρούονται δύο διαφορετικά μοντέλα: ένα που προβλέπει έναν ιεραρχικό καταμερισμό εργασίας («σοσιαλισμός», βλέπεις…) στη βάση του «άλλος σκέφτεται και αποφασίζει και άλλος υλοποιεί,» και ένα πιο «φορουμικό», πιο «οριζόντιο», πιο δικτυακό και «από τα κάτω» που λέει «όλοι μαζί σκεφτόμαστε (συσκεπτόμαστε…), όλοι μαζί αποφασίζουμε, όλοι μαζί υλοποιούμε». Ακόμα κι αν δεν συμφωνούμε πλήρως στη γραμμή. Ωστόσο, αυτό δεν είναι όσο αποτελεσματικό είναι το άλλο. Και εμφανίζει πολλά λειτουργικά προβλήματα στην πράξη. Ναι, αλλά αυτό μας λέει και η κυρίαρχη ιδεολογία: «ωραία τα λέτε στα λόγια περί σοσιαλισμού, αλλά τι να κάνουμε που ο καπιταλισμός δουλεύει αποτελεσματικότερα;»!

Θα μπορούσε κανείς να αντιτείνει ότι αυτός ο καταμερισμός εργασίας, ως ένα σημείο, γίνεται στην πράξη έτσι κι αλλιώς: άλλη χρέωση έχει ο ένας και άλλη ο άλλος. Αν κανείς δεν υλοποιεί τη χρέωσή του επειδή σκέφτεται πώς θα αντιμετωπίσει το πρόβλημα που προκαλούν εκείνοι που δεν υλοποιούν τη χρέωσή τους (και αυτό προφανώς ενέχει και ισχυρή δόση αυτοκριτικής) τότε ποτέ δεν θα υλοποιήσει κανείς τίποτα. Η λύση είναι να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη μεταξύ των καταμερισμών: εκείνοι που εξουσιοδοτούνται να σκέφτονται και να αποφασίζουν, να το κάνουν με διαφανείς διαδικασίες, με αλληλοσεβασμό και συντροφικότητα και με συναίσθηση του ότι εκπροσωπούν κάποιους οι οποίοι δεν ανταγωνίζονται μεταξύ τους, αλλά συναγωνίζονται.

Ωραία, και αυτό θα γίνει με «τρόπο μαγικό»; Όχι, φυσικά. Για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο, να αποφευχθεί δηλαδή ο αυτοεγκλωβισμός σ’ αυτή τη μικροκλίμακα ανταγωνισμών, απαιτείται αυτογνωσία («ναι, μπορεί να παρασυρθώ κι εγώ») και άρα θεσμοθετημένος αυτοπεριορισμός: ώστε όσοι εξουσιοδοτούνται να σκέφτονται και να αποφασίζουν, να έχουν επίγνωση πως εξουσιοδοτούνται να το κάνουν και όχι να πιστεύουν ότι το κάνουν αυτοδικαίως. Και ότι έχουν ένα συγκεκριμένο χρονικό περιθώριο να παρουσιάσουν αποτελέσματα και όχι μια ζωή, γιατί το μοντέλο δεν αφορά αυτούς και μόνο αλλά πολλούς περισσότερους. Και άρα ότι έχεις 2 θητείες ρε αδερφέ να είσαι συνεχόμενα βουλευτής. Ή 2 θητείες στην ΠΓ. Ή 3 (ας πούμε…) στην ΚΠΕ. Υπάρχουν πολλοί και πολλές που έχουν την ικανότητα του «βουλεύεσθαι» και, καλώς ή κακώς, θέλουν να το κάνουν. Άσε να δοκιμάσει και κάνας άλλος. Κάτσε λίγο πιο δίπλα, όχι πιο πίσω, όχι παραπέρα, αλλά πιο δίπλα, να είναι ορατή και αξιοποιήσιμη η εμπειρία σου, και αν χρειαστεί την επόμενη φορά ξαναμπαίνεις πιο κέντρο.

Αυτό βέβαια προϋποθέτει πως σου περνάει από το μυαλό ότι ο χώρος μπορεί να υπάρξει και χωρίς εσένα. Καλό είναι λοιπόν να υπάρχεις κι εσύ μέσα σ’ αυτόν κι αυτός να μεγαλώνει και να δυναμώνει. Δεν είναι θέμα προσωπικής δόξας αλλά περισσότερο ευφορίας, δεδομένου ότι θα ζεις σε μια έστω και λίγο πιο ισορροπημένη κοινωνία (αν οι ιδέες σου αρχίζουν να σπάνε την ηγεμονία της κυρίαρχης ιδεολογίας, σίγουρα θα βελτιωθεί η ζωή σου, αρκεί να είναι οι ίδιες ιδέες που είχες όταν συναντήθηκες με την αριστερά – ορθός λόγος, ισότητα, ισονομία, δικαιοσύνη, αλληλεγγύη, ελευθερία- και να μην έχουν μεταλλαχθεί με τα χρόνια  σε εξουσιολαγνεία, ματαιοδοξία, παραγοντισμό, μιθριδατισμό…). Αν το δεις σε επίπεδο κοινωνίας, οι διαφορές μεταξύ μας είναι εξαιρετικά μικρές. Οι διαφωνίες μας φαίνονται αστείες και ακατανόητες στην κοινωνία, και ειδικά σε μια μικρή, μικροαστική, ημιμαθή και συντηρητική κοινωνία όπως είναι η ελληνική. Το «σύστημα» παίζει το ρόλο του μεγεθυντικού φακού χλευάζοντάς μας κι εμείς σφαζόμαστε μεταξύ μας την ώρα που μας αδειάζει το σπίτι.
Το παιχνίδι όμως δεν μπορεί να κερδηθεί μόνο με εξυπνάδες. Δυστυχώς κι εγώ πέφτω σ’ αυτή την παγίδα: είναι λογικό όταν νιώθεις ότι όλοι γύρω μας είναι ανόητοι χιμπατζήδες[1] να σου ξεφεύγει πού και πού να κάνεις επίδειξη IQ. Μόνο που αυτό είναι σε θέση να το εντοπίσουν όλοι οι εξίσου έξυπνοι με σένα και σίγουρα και οι πιο έξυπνοι, που άλλωστε είναι και πολλοί περισσότεροι απ’ ό,τι μπορεί να σου περνάει από το μυαλό. Δεν θέλει άλλες εξυπνάδες κι άλλους εξυπνάκηδες ο κόσμος. Αυτοί παίζουν άθελά τους (ή μη…) το ρόλο του δούρειου ίππου: αν κάποιος είναι ατακαδόρος κι εξυπνάκιας, τον αρπάζει το «σύστημα» και τον κάνει τηλεοπτικό μαϊντανό ή/και τηλεπαραθυράτο βουλευτή γιατί είναι καλός ρήτορας, έχει συγκροτημένο λόγο, πετάει και καμιά ατάκα, κάνει λίγο σαματά, πουλάμε διαφημίσεις, ΤΕΛΟΣ! Αυτό που ίσως να έκανε τον κόσμο να εμπιστευθεί κάτι, είναι μια ομάδα ανθρώπων που να συζητάνε ειλικρινά μεταξύ τους, να συν-σκέπτονται, και να αναζητούν νέες απαντήσεις, μήπως και καταφέρουν επιτέλους να συγκροτήσουν και να αρθρώσουν έναν κατανοητό και πειστικό λόγο ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΑ και για το ΜΕΛΛΟΝ, όχι στο χθες για το σήμερα. Γιατί και το χθες δεν ήταν πολύ καλύτερο, απλώς το σήμερα είναι ακόμα χειρότερο. Και άρα δεν αφορά τον κόσμο το να διαχειριστείς τη μιζέρια του. Μια χαρά το καταφέρνει και μόνος του.

Αυτό που ίσως να μπορούσε να ταρακουνούσε κάπως τον κόσμο είναι να του βρεις ένα όραμα. Κάτι να πιστεύει. Κάτι να τον κρατάει «στο δρόμο της αρετής», έναν θεό. Η αριστερά αδυνατεί να καταλάβει πως δεν αρκεί να ψηφίσει για το αν υπάρχει θεός, γιατί την ξεπερνά η πραγματικότητα: θεός ΥΠΑΡΧΕΙ! «Καλά, υπάρχει Θεός που τα πάντα βλέπει και τα πάντα μπορεί και αφήνει αυτόν τον κόσμο να πηγαίνει κατά διαβόλου; Ο Θεός στέλνει τον κόσμο στον Διάβολο; Μήπως αυτοί οι δυο είναι τακιμιασμένοι; Ή μήπως κρύβεται το ίδιο μούτρο από πίσω τους; Σε λίγο θα μας πεις και ότι ο Θεός είναι με το Κεφάλαιο!» Όχι, λοιπόν, σύντροφοι, ο Θεός ΔΕΝ είναι ΜΕ το κεφάλαιο, ΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΙΝΑΙ ΘΕΟΣ. Και διάβολος το χρέος. Και άρα η αριστερά δεν πρέπει να προσπαθεί να αποδείξει ότι δεν υπάρχει θεός, αλλά αντίθετα να αποδείξει ότι υπάρχει και άλλος ΘΕΟΣ, εκτός απ’ το κεφάλαιο, που ΔΕΝ είναι ο Μαρξ, που ΔΕΝ είναι ο κομμουνισμός -ως όρος μαγικός! Που αν ξαφνικά τον ξεστομίσουμε θα γεμίσει ο τόπος κομμουνιστάκια…, αλλά οι ιδέες αυτές καθ’ αυτές: όχι επειδή είναι κομμουνιστικές, αλλά επειδή είναι ο μόνος πιθανός τρόπος να συνυπάρξουμε αρμονικά όλοι μαζί πάνω σ’ αυτόν τον πλανήτη, όσο κι αν φαίνεται α-φύσικο (καθώς δεν συναντώνται πουθενά στη φύση οι έννοιες της δικαιοσύνης, της ισότητας, της ισονομίας, αντίθετα επικρατεί ο νόμος της ζούγκλας, το δίκιο του ισχυρού, ασυνείδητα θεωρούμε ότι λίγο πολύ αυτό είναι φυσικό και για εμάς, απλώς δεν είναι δίκαιο).

Αλλά αυτό που μας ξεχωρίζει στη φύση, η νοημοσύνη, είναι ακριβώς αυτό που θα έπρεπε να αξιοποιήσουμε για να δούμε ότι οτιδήποτε άλλο αποτελεί θανάσιμη απειλή για το ανθρώπινο είδος (σε … μακροϊστορικούς χρόνους, έστω). Η μοναδική ορθολογική λύση, προκειμένου να μη σφαζόμαστε μέχρι να διαλύσουμε τελείως τον πλανήτη, είναι το νόημά του κομμουνισμού, η ουσία του. Δεν είναι απαραίτητο να τον λέμε έτσι. Ας βρούμε άλλα λογάκια να το περιγράψουμε, αλλά πάντως εκεί θα πρέπει να πηγαίνουμε. Αλλιώς θα κανιβαλίζουμε αλλήλους, ως είδος, σε κάθε επίπεδο (ανθρώπινο, ευρωπαϊκό, ελληνικό, αριστερό), μπας και τη σκαπουλάρουμε με τον ένα ή με τον άλλον τρόπο, για να ‘μαστε καβάλα στ’ άλογο. Δεν λέω, ωραία είναι να είσαι καβάλα: αρκεί το άλογο να μην έχει ψοφήσει προ πολλού χωρίς να το πάρουμε χαμπάρι. Και αν για να μην ψοφήσει το άλογο χρειάζεται να αλλάζει αναβάτες εκ περιτροπής, καλό είναι να μην το θεωρούμε προσωπική αμφισβήτηση αλλά συλλογική ανάγκη αλληλοσεβασμού και διαρκούς ανανέωσης εμπιστοσύνης μεταξύ μας.

Σαφώς αυτή η στάση ενέχει στοιχεία υπεροψίας: νιώθουμε ότι δεν μας αρκεί να προσπαθήσουμε να σώσουμε τον κώλο μας κολυμπώντας μέσα στο «σύστημα» γιατί δεν θέλουμε «να γίνουμε σαν κι αυτούς». Θεωρούμε αυτονόητο, όμως, ότι θα το μπορούσαμε αν το δοκιμάζαμε (είσαι πολύ πιο έξυπνος από τους χιμπατζήδες που χοροπηδούν δίπλα σου, θυμάσαι;) και άρα δεν μας φαίνεται αρκετό κίνητρο. Πιθανότατα αυτό υποκρύπτει και κομμάτια ανασφαλειών και υπεκφυγής. Ίσως δεν τολμάμε γιατί φοβόμαστε ότι μπορεί και να φάμε τα μούτρα μας  Ίσως και να πιστεύουμε ότι ακόμα και αν δεν τα φάμε, τελικά αξίζει περισσότερο, είναι πιο ενδιαφέρον να προσπαθήσεις να αλλάξεις τους κανόνες του παιχνιδιού, απ’ ό,τι να το κερδίσεις μ’ αυτούς.

Όμως αν ενδιαφέρεσαι να συντονίσεις και να συντονιστείς με ανθρώπους ώστε να έχει μεγαλύτερο εφέ η σκέψη και η δράση σας, αυτό σημαίνει ότι έχεις ήδη αποδεχθεί πως υπάρχουν κι άλλοι σαν κι εσένα, μαζί με τους οποίους αξίζει να το κάνεις. Πως είσαι ένας/μία από τους πολλούς/πολλές και άρα δεν χρειάζεται να πάρεις όλον το κόσμο στην πλάτη σου, άσε να βοηθήσει και κάνας άλλος: υπάρχουν πολλοί που και θέλουν και μπορούν. Και αυτό θα έπρεπε να λειτουργεί ανακουφιστικά για όλους μας, και όχι να θεωρείται απειλή. Μόνο αν νιώσουν όλοι κομμάτι του παιχνιδιού, θα αρχίσουν να ενδιαφέρονται για το παιχνίδι. Μόνο αν αποδεχόμαστε αλλήλους ως αληθινό κομμάτι του ίδιου παιχνιδιού θα σεβόμαστε και τον κοινό μας χώρο. Αν δεν εξηγήσουμε τι νιώθουμε και τι σκεφτόμαστε (αν υποθέσουμε ότι το κάνουμε όντως και δεν αρκούμαστε στην ιδιότητα του «κατόχου της ιδιότητας του σκέπτεσθαι»…) και δεν ακούμε τους συν-παίκτες μας, δεν είμαστε παρά μια μικρογραφία του συστήματος, ζούμε απομονωμένοι στον αυτιστικό μικρόκοσμό μας και μας γαμούν (με την … καλή έννοια) κι εμάς και όλους τους άλλους όλοι οι άλλοι! Απλώς εμείς  εξακολουθούμε να είμαστε πιο έξυπνοι (και πιο όμορφοι…)!

Ή, με άλλα λόγια, εμείς, μεταξύ αστείου και σοβαρού, έχουμε μια ψιλοεπίγνωση ότι μάλλον, κατά βάθος βρε παιδί μου…, είμαστε σχεδόν όλοι και όλες ψυχοπαθολογικές περιπτώσεις, λίγο ή πολύ (ανάλογα και με το σεξ που κάνει ο καθένας και η καθεμία, όπως θα ‘λεγε και ο μπαμπάς Σιγμούνδος…), το λέμε και για πλάκα μεταξύ μας:

«Πώς πάει η κατάθλιψή σου σήμερα;»,

«Καλά, ευχαριστώ! Η δική σου;;»,

«Μια χαρά!»,

«Χαίρομαι! Ο ναρκισσισμός σου;»,

«Ουυυ! Τέλεια, πετάει! Ο δικός σου;»,

«Κι ο δικός μου, κι ο δικός μου: σκίζει!»…

Μετά από όλα αυτά, ένα μόνο έχω να πω:

Οι πάπιες κλαίνε μόνο μια φορά. Σκεφτείτε το![2]
🙂
Βενσερέμος και … περαστικά μας

τέλειωσε ο προαυλισμός, πίσω στα κλουβιά μας (κάνει και ρίμα),
ΑλΜπίστ

2/5/10

Υ.Γ. Αποκλείστηκε κι η Μπάρτσα! Σε τι να πιστέψεις πια; Μόνο ο κομμουνισμός μάς απέμεινε, καταλαβαίνεις…

---

[1] Το λινκ τα «βούτηξα» από τον Μάρκο.

[2] Αυτό το «βούτηξα» απ’ τη Βάσω.

*Το παραπάνω κείμενο γράφτηκε από τον καλό φίλο και σύντροφο Αλέξανδρο Μπίστη και αποτελεί στα σίγουρα αφορμή για πολλή κουβέντα…

** Τον παραπάνω σύντροφο τον αγαπώ πολύ, έχει πολλά καλά και αρκετές αδυναμίες όπως όλοι μας. Όλα μπορώ να τα καταλάβω, αλλά δεν μπορώ να χωνέψω πως του αρέσει  αυτό το κομμάτι. Τάκηηη; Καλά. γειά

Αφισάκια για την κρίση, προς κάθε χρήση…

Τυπώστε τα και γεμίστε τον τόπο. Μπορείτε να τα μοιράζετε με ένα κειμενάκι από πίσω, να τα τυπώσετε ως αυτοκόλλητα , να τα κολλάτε ως αφισάκια Α3 ή και Α4 σε κολώνες, τοίχους και όπου νομίζετε με μια υπογραφή της τοπικής επιτροπής σας ή της συλλογικότητάς σας και ένα σύνθημα αν θέλετε να το τσιμεντώσετε!

Κύμα αντίστασης σε όλες τις γειτονιές, σε όλους τους χώρους δουλειάς και εκπαίδευσης!

Υ.Γ. Ευχαριστούμε θερμά ως κίνημα τον γνωστό χειριστή ποντικιού (γραφίστας είναι αλλά έτσι αυτοχλευάζεται) που μας εφοδιάζει ανελλιπώς με τα όπλα του αγώνα. Το ψευδώνυμο του είναι bihach.

Υ.Γ. 2 Τα τρία τελευταία σκίτσα είναι του Γ. Ιωάννου και φαντάζομαι δεν θα ‘χει πρόβλημα να τα χρησιμοποιούμε σε υλικά συλλογικοτήτων που αντιστέκονται στα μέτρα, ούτως ή άλλως κυκλοφορούν ευρέως στο διαδίκτυο.

Υ.Γ.3 Τα ασπρόμαυρα βοηθάνε καλύτερα για φωτοτυπίες

Υ.Γ. 4 Καλή δουλειά

Slavoj Zizek: Θα πέσει η γάτα που είναι πάνω από τον γκρεμό;

από το πολύ καλό blog του Μωυσή Μπουντουρίδη Κοινωνικά Κινήματα και Δίκτυα

24.6.09

Το άρθρο αυτό το έστειλε (όπως λέγεται) ο Σλάβοϊ Ζίζεκ στους Νιού Γιορκ Τάϊμς αλλά αρνήθηκαν να το δημοσιεύσουν. (Το μετέφρασα για τη μνήμη της Νέντα Αγκά-Σολτάν.)

Θα πέσει η γάτα που είναι πάνω από τον γκρεμό;

του Slavoj Zizek

Όταν ένα αυταρχικό καθεστώς πλησιάζει την τελική κρίση του, ο κανόνας είναι η διάλυσή του να ακολουθεί δυο στάδια. Πριν την πραγματική κατάρρευσή του, λαμβάνει χώρα μια μυστηριώδης ρήξη: εντελώς ξαφνικά, οι άνθρωποι καταλαβαίνουν ότι το παιχνίδι τέλειωσε και δεν φοβούνται πια. Δεν είναι μόνο ότι το καθεστώς χάνει τη νομιμοποίησή του, η άσκηση της ίδιας της εξουσίας του γίνεται αντιληπτή σαν μια ασθενής αντίδραση πανικού. Όλοι μας γνωρίζουμε την κλασική σκηνή από τις ταινίες κινούμενων σχεδίων: η γάτα είναι πάνω από τον γκρεμό, αλλά συνεχίζει να βαδίζει, αγνοώντας το γεγονός ότι δεν υπάρχει έδαφος κάτω από τις πατούσες της. Αρχίζει να πέφτει, μόνον όταν κοιτάξει προς τα κάτω και παρατηρήσει την άβυσσο. Όταν χάνει την εξουσία του, το καθεστώς είναι σαν την γάτα, που είναι πάνω από τον γκρεμό: για να πέσει, χρειάζεται μόνο να του θυμίσουν να κοιτάξει προς τα κάτω.. Στην περίπτωση του Σάχη, σύμφωνα με μια κλασική ερμηνεία της επανάστασης του Χομεϊνί, ο Ryszard Kapuscinski εντόπιζε την ακριβή στιγμή αυτής της ρήξης μ’ αυτόν τον τρόπο: σ’ ένα σταυροδρόμι της Τεχεράνης, ένας μεμονωμένος διαδηλωτής αρνήθηκε να σαλέψει, όταν ένας αστυνομικός του φώναξε να κινηθεί, κι ο σαστισμένος αστυνομικός απλώς αποτραβήχτηκε. Σε λίγες ώρες, όλη η Τεχεράνη γνώριζε για το περιστατικό αυτό και, μολονότι υπήρχαν οδομαχίες, που συνεχίζονταν για βδομάδες, όλοι άρχισαν να καταλαβαίνουν ότι το παιχνίδι τέλειωσε. Συμβαίνει σήμερα κάτι παρόμοιο; Υπάρχουν πολλές εκδοχές των συμβάντων στην Τεχεράνη. Κάποιοι βλέπουν στις διαδηλώσεις διαμαρτυρίας την αποκορύφωση του φιλο-Δυτικού “κινήματος μεταρρύθμισης” παρόμοια με τις “πορτοκαλί” επαναστάσεις στην Ουκρανία, τη Γεωργία κ.λπ. –μια κοσμική αντίδραση στην επανάσταση του Χομεϊνί. Υποστηρίζουν τις διαμαρτυρίες σαν το πρώτο βήμα προς ένα νεο φιλελεύθερο-δημοκρατικό κοσμικό Ιράν απελευθερωμένο από τον Ισλαμικό φουνταμενταλισμό. Από την άλλη μεριά είναι οι σκεπτικιστές, που θεωρούν ότι ο Αχμαντινετζάντ στην πραγματικότητα κέρδισε: αυτός είναι η φωνή της πλειοψηφίας, ενώ η υποστήριξη του Μουζαβί έρχεται από τις μεσαίες τάξεις και την χρυσωμένη νεολαία τους. Με λίγα λόγια: ας αφήσουμε την πλάνη κι ας αντιμετωπίσουμε το γεγονός ότι, με τον Αχμαντινετζάντ, το Ιράν έχει έναν πρόεδρο, που αξίζει. Μετά, υπάρχουν εκείνοι, που απορρίπτουν τον Μουζαβί σαν μέρος του ιερατικού κατεστημένου με μόνο επιφανειακές διαφορές από τον Αχμαντινετζάντ: ο Μουζαβί επίσης επιθυμεί να συνεχίσει το πρόγραμμα της πυρηνικής ενέργειας, είναι αντίθετος στην αναγνώριση του Ισραήλ, συν το ότι έχαιρε της πλήρους υποστήριξης του Χομεϊνί ως πρωθυπουργός τα χρόνια του πόλεμου με το Ιράκ. Τελικά, οι πιο θλιβεροί είναι οι αριστεροί υποστηρικτές του Αχμαντινετζάντ: το πραγματικό διακύβευμα γι’ αυτούς είναι η Ιρανική ανεξαρτησία. Ο Αχμαντινετζάντ κέρδισε, επειδή στεκόταν υπέρ της ανεξαρτησίας της χώρας του, εξέθεσε τη διαφθορά των ελίτ και χρησιμοποίησε τον πλούτο από τα πετρέλαια, για να ενισχύσει τα έσοδα της φτωχής πλειοψηφίας –αυτός είναι, όπως μας λένε, ο αληθινός Αχμαντινετζάντ πίσω από τη εικόνα των μήντια της Δύσης ενός φανατικού αρνητού του ολοκαυτώματος. Σύμφωνα μ’ αυτήν την άποψη, αυτό που στην πραγματικότητα συμβαίνει τώρα στο Ιράν είναι μια επανάληψη της ανατροπής του Μοσαντέχ το 1953 –ενός πραξικοπήματος, που χρηματοδοτήθηκε από τη Δύση, εναντίον του τότε νόμιμου πρόεδρου. Η άποψη αυτή όχι μόνον αγνοεί τα γεγονότα: η ψηλή εκλογική συμμετοχή –που από το σύνηθες 55% έφθασε στο 85%– μπορεί μόνο να εξηγηθεί ως ψήφος διαμαρτυρίας. Δείχνει όμως επίσης και την εθελοτυφλία τους να δουν μια γνήσια δημοκρατική εκδήλωση της λαϊκής βούλησης, υποθέτοντας με προστατευτικό τρόπο ότι, για τους καθυστερημένους Ιρανούς, ο Αχμαντινετζάντ είναι αρκετά καλός –δεν είναι ακόμη αρκετά ώριμοι οι Ιρανοί να κυβερνώνται από μια κοσμική Αριστερά. Μέσα στις αντιθέσεις τους, όλες οι εκδοχές διαβάζουν τις Ιρανικές διαμαρτυρίες κάτω από την οπτική γωνία της σύγκρουσης μεταξύ Ισλαμιστών σκληροπυρηνικών υποστηρικτών και φιλο-Δυτικών φιλελεύθερων μεταρρυθμιστών, και γι’ αυτό τους είναι δύσκολο να τοποθετήσουν τον Μουζαβί: είναι ένας φιλο-Δυτικός μεταρρυθμιστής, που επιθυμεί περισσότερη προσωπική ελευθερία και οικονομία της αγοράς, ή μέλος του ιερατικού κατεστημένου, του οποίου η τελική νίκη δεν θα επηρεάσει καθ’ οιονδήποτε τρόπο τη φύση του καθεστώτος; Τέτοιες ακραίες ταλαντεύσεις δείχνουν ότι όλοι αποτυγχάνουν να κατανοήσουν την αληθινή φύση των διαμαρτυριών. Το πράσινο χρώμα, που υιοθέτησαν οι υποστηρικτές του Μουζαβί, οι κραυγές του “Αλάχ ακμπάρ!” που αντηχούν στις στέγες της Τεχεράνης μέσα στα σκοτάδια της νύχτας, δείχνουν ξεκάθαρα ότι μπορεί να δει κανείς τις δραστηριότητες αυτές σαν μια επανάληψη της επανάστασης του 1979 του Χομεϊνί, σαν την επιστροφή στις ρίζες, σαν το ξήλωμα της ύστερης διαφθοράς της επανάστασης. Η επιστροφή αυτή στις ρίζες δεν είναι μόνο προγραμματική. Αφορά ακόμη περισσότερο τον τρόπο δράσης του πλήθους: η εμφατική ενότητα του λαού, η καθολικά περιεκτική αλληλεγγύη, η δημιουργική αυτο-οργάνωση, οι αυτοσχεδιασμοί των τρόπων διάρθρωσης των διαμαρτυριών, η μοναδική ανάμειξη του αυθόρμητου και της πειθαρχίας, σαν μια δυσοίωνη πορεία χιλιάδων ατόμων σε πλήρη σιωπή. Έχουμε να κάνουμε με έναν γνήσιο λαϊκό ξεσηκωμό των εξαπατημένων αγωνιστών της επανάστασης του Χομεϊνί.

Υπάρχουν κάποιες κρίσιμες συνέπειες, που μπορούν να εξαχθούν από αυτές τις σκέψεις. Πρώτα, ο Αχμαντινετζάντ δεν είναι ο ήρωας των Ισλαμιστών φτωχών, αλλά ένας γνήσιος Ισλαμο-Φασίστας λαϊκιστής, ένα είδος ενός Ιρανού Μπερλουσκόνι, του οποίου το μείγμα της καραγκιοζίστικης στάσης με την ανελέετη εξουσιαστική πολιτική προκαλεί ανησυχία ακόμη και στους περισσότερους αγιατολάχ. Το δημαγωγικό μοίρασμα ψίχουλων στους φτωχούς δεν πρέπει να μας απατά: πίσω του δεν βρίσκονται μόνο τα όργανα της αστυνομικής καταστολής κι ένας πολύ δυτικοποιημένος μηχανισμός δημοσίων σχέσεων, αλλά επίσης και μια ισχυρή τάξη των νεόπλουτων, το αποτέλεσμα της διαφθοράς του καθεστώτος (η Επαναστατική Φρουρά του Ιράν δεν είναι η πολιτοφυλακή της εργατικής τάξης, αλλά μια μεγάλη εταιρία, το ισχυρότερο κέντρο πλούτου στην χώρα).

Δεύτερο, θα πρέπει να χαραχθεί με σαφή τρόπο η διαφορά μεταξύ των δυο κύριων υποψηφίων, που αντιπαρατίθενται στον Αχμαντινετζάντ, του Μεχντί Καρουμπί και του Μουζαβί. Ο Καρουμπί στην πραγματικότητα είναι ένας μεταρρυθμιστής, ο οποίος βασικά προτείνει μια Ιρανική εκδοχή της ταυτοτικής πολιτικής, υποσχόμενος χάρες σ’ όλες τις ιδιαίτερες ομάδες. Ο Μουζαβί είναι κάτι εντελώς το διαφορετικό: το όνομά του στέκεται για μια γνήσια ανάσταση του λαϊκού όνειρου, που συντήρησε την επανάσταση του Χομεϊνί. Ακόμη κι αν αυτό το όνειρο ήταν μια ουτοπία, θα έπρεπε να αναγνωριστεί σ’ αυτό η γνήσια ουτοπία της ίδιας της επανάστασης. Αυτό σημαίνει ότι η επανάσταση του Χομεϊνί του 1979 δεν μπορεί να αναχθεί σε μια σκληροπυρηνική Ισλαμιστική ανακατάληψη της εξουσίας –είναι κάτι πολύ περισσότερο. Τώρα είναι ο καιρός να θυμηθούμε τον απίστευτο αναβρασμό του πρώτου έτους μετά την επανάσταση, με τη συναρπαστική έκρηξη της πολιτικής και της κοινωνικής δημιουργικότητας, τα οργανωσιακά πειράματα και τις συζητήσεις μεταξύ φοιτητών κι απλών ανθρώπων. Το ίδιο το γεγονός ότι η έκρηξη αυτή έπρεπε να καταπνιγεί αποδεικνύει ότι η επανάσταση του Χομεϊνί ήταν ένα αυθεντικό πολιτικό συμβάν, ένα μνημειώδες άνοιγμα, που απελευθέρωσε ανήκουστες δυνάμεις κοινωνικού μετασχηματισμού, μια στιγμή που “όλα φαινόντουσαν δυνατά.” Αυτό που ακολούθησε ήταν ένα βαθμιαίο κλείσιμο με την κατάληψη του πολιτικού έλεγχου από το Ισλαμικό κατεστημένο. Για να το θέσουμε με Φροϋντικούς όρους, το σημερινό κίνημα διαμαρτυρίας είναι η “επιστροφή του απωθημένου” της επανάστασης του Χομεϊνί.

Και, τελικά αλλά το ίδιο σημαντικά, αυτό σημαίνει ότι υπάρχει ένα γνήσιο απελευθερωτικό δυναμικό στο Ισλάμ –για να βρούμε ένα “καλό” Ισλάμ, δεν χρειάζεται να πάμε πίσω στον 10ο αιώνα, το έχουμε εδώ και τώρα, μπροστά στα μάτια μας.

Το μέλλον είναι αβέβαιο –το πιθανότερο είναι ότι οι κρατούντες θα καταστείλουν την λαϊκή έκρηξη κι η γάτα δεν θα πέσει κάτω στον γκρεμό, αλλά θα ανακτήσει το έδαφος. Όμως, δεν θα είναι πια το ίδιο καθεστώς, αλλά μόνο μια διεφθαρμένη αυταρχική εξουσία μέσα σε τόσες άλλες. Οποιοδήποτε κι αν είναι το αποτέλεσμα, είναι ζωτικής σημασίας να σκεφτούμε ότι γινόμαστε μάρτυρες ενός μεγάλου χειραφετικού συμβάντος, που δεν ταιριάζει μέσα στο πλαίσιο της διαμάχης μεταξύ φιλο-Δυτικών φιλελεύθερων κι αντι-Δυτικών φουνταμενταλιστών. Αν ο κυνικός πραγματισμός μας κάνει να χάσουμε τη δυνατότητα αναγνώρισης αυτής της χειραφετικής διάστασης, τότε εμείς στη Δύση μπαίνουμε, στην πραγματικότητα, μέσα σε μια μετα-δημοκρατική περίοδο, προετοιμαζόμενοι για τους δικούς μας Αχμαντινετζάντ. Οι Ιταλόι ήδη γνωρίζουν το όνομά του: Μπερλουσκόνι. Οι άλλοι περιμένουν στη σειρά.

Σήμερα χάσαμε ένα κομμάτι της ιστορίας μας…

Σήμερα πέθανε ο Μιχάλης Παπαγιαννάκης.

Οι αριστεροί δεν φεύγουν, δεν πηγαίνουν ταξίδι, δεν ανεβαίνουν στον ουρανό. Πεθαίνουν. Γι’ αυτό και η απώλεια τους είναι κάπως πιο συντριπτική. Είναι ένα γεγονός, ίσως μια πράξη, μια ανεπίστρεπτη κατάσταση.

Ο Μιχάλης πέθανε λοιπόν. Ο Μιχάλης ήταν ένας από τους ανθρώπους που τους χρωστάμε πολλά. Ένας από τους ανθρώπους που μας έκαναν αριστερούς.

Είναι λίγες οι φορές που νοιώθεις τόσο βαθιά την απώλεια.

Που νοιώθεις να χάνεις με ένα παράλογο τρόπο ένα στηριγμά σου.

Το εχω περάσει κι άλλες φορές. Με ανθρώπους όμως που ήξερα λιγότερο. Που δεν είχα συγκρουστει ποτέ. Που τους εκτιμούσα, που περίμενα το επόμενο άρθρο τους, την επόμενη ατάκα τους, το επόμενο γραπτό τους, ένα νέο. Ποτέ όμως ένα χάδι, ένα χαμόγελο, μια νέα αιρετική άποψη πάνω στο τραπέζι έτοιμη για κουβέντα.

Ο Μιχάλης ήταν αριστερός παρ’ όλο που κι ο ίδιος έλεγε πως ήταν κοντά στην παραδοσιακή σοσιαλδημοκρατία. Όχι με τα λαμόγια και τους παράγοντες όμως. Ένας αριστερός, σύμφωνα με αυτό που η αριστερά έχτισε μέσα στην πολύχρονη πορεία της ως πρακτική, ως αντίληψη, ως κουλτούρα και ως ηθική. Σεμνός, ριζοσπαστικός, τολμηρός, ουσιαστικός, γνήσιος.

Τον Μιχάλη τον άκουγα από την πρώτη στιγμή που τον άκουσα. Τον διάβαζα πάντα. Στην αρχή διαμορφώνοντας γνώμη μέσα από την άποψή του. Σιγά – σιγά σε σύγκρουση με την άποψή του. Πάντα είχε όμως αυτό τον  τσαμπουκά του αριστερού που μαζί με την βαθιά γνώση των θεμάτων του έδινε μια ανωτερότητα σεβαστή από τον κάθε συνομιλητή. Ίσως και να ‘μουν αυθάδης απέναντί του. Με άφηνε όμως. Είχαμε μια μάλλον περίεργη σχέση.

Ως γραμματέας της Νεολαίας ΣΥΝ παρακολουθούσα την Πολιτική Γραμματεία του ΣΥΝ και δεν θα ξεχάσω τον πάκο με τα χαρτιά που πάντα έφερνε μαζί του και πάντα τα ιταλικά ή ισπανικά σταυρόλεξα που έλυνε κατά την διάρκεια της συνεδρίασης χωρίς να χάνει λέξη, απαντώντας πάντα σε κάθε σοβαρό επιχείρημα. Εσωτερικά ήταν αλλιώς. Σκληρός στην άποψη του, συντροφικός, πολλές φορές κυνικός και πάντα λέγοντας με ένα τρόπο που κανείς δεν θα μπορούσε να αμφισβητήσει πως αν χρειαστεί θα είναι ο τελευταίος που θα κλείσει την πόρτα .

Τον θυμάμαι σαν τώρα να μιλάμε για τον Μάη του ’68, καταβεβλημένος να μου λέει για μια πορεία στο Παρίσι που κατά την διάρκεια καταλαμβάνονταν οι σχολές που ήταν στο διάβα τους. Να μου λέει πως από βοηθός καθηγητή βρέθηκε στην συντονιστική της κατάληψης. Να μου λέει για τα αιτήματα τους, για τις συνελεύσεις, για τους αριστεριστές και τους αναρχικούς. Να μου λέει…

Είχαμε διαφωνήσει πολλές φορές. Είχες πάντα όμως απέναντι μια καθαρή θέση και εξαιρετικά επιχειρήματα. Είχαμε και άσχημες στιγμές, δεν χρειάζεται να τις θυμόμαστε όμως.

Δεν θα τον ξαναπετύχω στο ασανσέρ να με ρωτάει πως πάμε και να μου χαμογελάει.

Δεν θα ξαναπάω βόλτα στο γραφείο του να τον βρω ανάμεσα σε βιβλία και στίβες απο περιοδικά και σημειώσεις.

Δεν θα μου ξαναμιλήσει για τον σκύλο του και το εξοχικό του.

Ο Μιχάλης πέθανε και εμείς χάσαμε ένα σπουδαίο αριστερό, σύντροφο και φίλο, ένα σπουδαίο άνθρωπο, ένα κομμάτι από τον εαυτό μας.

Κουράγιο στους ανθρώπους του.

Θα τα πούμε για τελευταία φορά αύριο στην πολιτική κηδεία του, στις 6μμ, στο δημοτικό νεκροταφείο Καλλιθέας.

Σύντομο βιογραφικό

Ο Μιχάλης Παπαγιαννάκης είχε γεννηθεί στην Καλαμάτα, στις 19 Αυγούστου 1941. Σπούδασε νομικά, οικονομικές και πολιτικές επιστήμες σε Αθήνα, Μονπελιέ και Παρίσι. Εργάστηκε ως καθηγητής και ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού 2, στο Ινστιτούτο Διοίκησης Επιχειρήσεων του Ορσέ και στο Μεσογειακό Αγρονομικό Ινστιτούτο του Μονπελιέ.

Υπήρξε επιστημονικός συνεργάτης στο Πάντειο και έχει συνεργαστεί και αρθρογραφήσει στο Βήμα, τον Οικονομικό Ταχυδρόμο, το Αντί, την Αυγή και τον Πολίτη.

Ως το 1963 ήταν μέλος της ΕΔΑ. Κατά τη στρατιωτική χούντα (1967-1973) εντάχτηκε στη Δημοκρατική Aμυνα. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της ΕΑΡ, καθώς επίσης και μέλος της Κεντρικής Επιτροπής και της Εθνικής Γραμματείας της.

Εντάχθηκε στον Συνασπισμό, έγινε μέλος της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής του, καθώς και της Πολιτικής Γραμματείας του.

Εξελέγη ευρωβουλευτής του ΣΥΝ στις ευρωεκλογές του 1989, του 1994 και του 1999. Στις εκλογές του 2007 εξελέγη βουλευτής στη Β’ Αθηνών, τρίτος σε σταυρούς μέσα στο κόμμα του.

• Η τελευταία συνέντευξη του Μιχάλη στην Αυγή

• από το http://www.mpapagiannakis.gr/

Δυστυχώς η 26^η Μαΐου του 2009 για όλους εμάς τους συντρόφους, τους φίλους και συνεργάτες  του Μιχάλη Παπαγιαννάκη θα είναι μια μέρα μνήμης της απώλειας, ενός από τους «ευγενείς», μεγάλους πολιτικούς άνδρες του τόπου.

Αύριο 27 Μαΐου, στις 6 το απόγευμα θα αποχαιρετίσουμε τον Μιχάλη Παπαγιαννάκη στο Δημοτικό Νεκροταφείο Καλλιθέας.

Επιθυμία της οικογένειας είναι να κατατεθούν δωρεές εις μνήμην αντί στεφάνων:

ΑΡ.ΣΗ. (Εθνική Τράπεζα Ελλάδας 132/884296-50),

ΑΥΓΗ (Εθνική Τράπεζα Ελλάδας 155/470742-76),

ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ του ΚΕΘΕΑ(Εθνική Τράπεζα Ελλάδας 116/296028-11),

ΔΙΑΒΑΣΗ του  ΚΕΘΕΑ (Εθνική Τράπεζα Ελλάδας 116/296034-62),

ΓΙΑΤΡΟΙ ΧΩΡΙΣ ΣΥΝΟΡΑ (Εθνική Τράπεζα Ελλάδας 080/480847-95)

Σημείο των καιρών – Μπελ Επόκ, Ροδανθός του Ιόλα και Ο Σουίνυ σε συνέχειες…

Έτσι ξαφνικά εμφανίστηκε στην Εποχή ένα…Σημείο των καιρών!

Μια απρόσμενη στήλη κάπου κρυμμένη στις μέσα σελίδες.

Ξεφύλλιζα πριν μερικές βδομάδες την Εποχή και  χαζολογώντας άρχισα να διαβάζω αυτή την περίεργη νέα στήλη. Όταν έφτασα στο τέλος του εξαιρετικού κειμένου η υπογραφή έμοιαζε σαν τυπογραφικό λάθος.

Όχι γιατί δεν ήξερα τα κρυφά χαρίσματα του φίλου μου αλλά γιατί δεν είχα ξαναδιαβάσει ποτέ κάτι τέτοιο από τα χεράκια του. Πάει η ψύχραιμη πολιτική ανάλυση, ο δεικτικός τρόπος, το διεθνιστικό και ριζοσπαστικό πολιτικό συμπέρασμα; Σιγά μην πάει. Είναι όλα, πάντα εκεί, ντυμένα όμως ρούχα άνετα, εξοχής, είναι πάντα εκεί αλλά εκτός από ορθό λόγο τα κείμενα είναι γεμάτα μυρωδιές, τραγούδια και γεύσεις!

Ο Γιαννάκης μας, απλά, αποφάσισε ξαφνικά, ποιος ξέρει γιατί,  μια λογοτεχνικο-κοινωνικο-πολιτικο-συναισθηματική γραφή και ο φίλος του το Μπέαρ ενθουσιάστηκε!

Αποφάσισε λοιπόν να τα μοιραστεί και αυτό με την σειρά του και με άλλο κόσμο.

Από το Μπέαρ ήρθαν σε μένα, μέσω μιας υπόγειας εσωτερικής διαδρομής, και εγώ σας τα παραθέτω.

4 Σημεία των καιρών δια χειρός Γιάννη Αλμπάνη!

Καλή ανάγνωση

22.03.09

Μπελ Επόκ

Αρχισα να το αισθάνομαι ξεφυλλίζοντας άλμπουμ των γονιών μου από τότε που ήταν νεαρό ζευγάρι. Το ξανάνιωσα τις προάλλες που κοιτάγαμε φωτογραφίες του Γκουίντο στην Ιταλία κάπου εκεί μεταξύ τέλη του ’60 και αρχές του ’70. Και είναι το ίδιο κάθε φορά που βλέπω κάτι αμερικάνικες ταινίες που τα χρώματα τους έχουν πια ξεθωριάσει ή ακούω ιστορίες παλιών συντρόφων από τα χρόνια της νιότης τους. Ιστορίες όχι με τη στενή έννοια πολιτικές, πιο πολύ διηγήσεις  καθημερινών συμβάντων. Μπορεί να είναι προσωπική ψευδαίσθηση, αλλά όσο περνάει ο καιρός παγιώνεται η πεποίθηση μου ότι υπάρχει ένα κοινό νήμα που ενώνει τις φωτογραφίες με τις ταινίες και τις διηγήσεις, παρ’ όλο σε πρώτη ανάγνωση δεν έχουν τίποτα (ή σχεδόν τίποτα) κοινό. Μού φαίνεται ότι όλα αυτά τα χνάρια μιας εποχής οριστικά χαμένης στο λαβύρινθο του χρόνου, εκπέμπουν μια παράξενη ευφορική ακτινοβολία. Μοιάζουν τα πρόσωπα να πανηγυρίζουν τη  ζωή και οι λέξεις να μεταφέρουν τις ανάσες στιγμών από τον ίλιγγο ενός πολύ πραγματικού ονείρου. Πρόσωπα που εκφέρουν τη χαρά ακόμα και όταν είναι συνοφρυωμένα, λέξεις που αποτυπώνουν την ελπίδα ακόμα και όταν αναφέρονται σε δύσκολες ώρες. Γνωρίζω πολύ καλά την τάση των ανθρώπων να εξιδανικεύουν το παρελθόν, όμως δεν μπορώ να αντισταθώ στην αίσθηση ότι η εποχή που προηγήθηκε της δικιάς μας, ήταν η Ωραία Εποχή. Η δικιά μας Μπελ Επόκ.

Ο όρος Μπελ Επόκ (Ωραία Εποχή) δεν υπήρχε πριν από  το Μεγάλο Πόλεμο. Μετά το σφαγείο των χαρακωμάτων, οι Ευρωπαίοι άρχισαν να αναπολούν τα χρόνια μεταξύ του τέλους του γαλλοπρωσικού πολέμου και του Ά Παγκόσμιου σαν μια εποχή ειρήνης, ευημερίας και προόδου. Όπως κάθε αναπόληση όσων έχουν προηγηθεί μιας μεγάλης καταστροφής,  έτσι και η αντίληψη περί Μπελ Επόκ είναι μεροληπτική. Η εποχή δεν ήταν για όλους ωραία, και ήταν ακριβώς αυτή η εποχή που προετοίμασε ενδελεχώς την καταστροφή που ακολούθησε. Βεβαίως, όσα λογικά επιχειρήματα και αν πρόταξε η ιστορική έρευνα, η γενικευμένη πεποίθηση περί Ωραίας Εποχής ουδέποτε κλονίστηκε. Καταλαβαίνω τους λόγους. Ή μάλλον τους νοιώθω. Κάθε φορά που όσα συμβαίνουν είναι στενάχωρα και όσα φαίνεται ότι θα ακολουθήσουν φαντάζουν ακόμα χειρότερα, η ανάμνηση του παρελθόντος (που όπως και να το κάνουμε μας φαίνεται καλύτερο από το παρόν) αποκαθάρεται από τα όποια στίγματα και μετατρέπεται σε μια συγκεχυμένη μακρινή θύμηση ενός τρόπον τινά επίγειου παραδείσου που χάθηκε οριστικά. Μπορεί το παρελθόν που θυμόμαστε να μην υπήρξε στην πραγματικότητα (ή τουλάχιστον να μην υπήρξε έτσι ακριβώς που το θυμόμαστε…), αλλά δεν μπορούμε να αντισταθούμε στην αγχολυτική επίδραση της ανάμνησης του.

Για μας λοιπόν που ριχτήκαμε σε αυτόν τον καιρό της αβεβαιότητας, η Ωραία Εποχή είναι η εποχή που προηγήθηκε, όπου (έτσι μας είπαν τουλάχιστον…) επέλεγες εσύ τη δουλειά σου και δεν παρακαλούσες να σε επιλέξει αυτή, που η βόλτα στο φεγγάρι έπαψε να είναι ποιητική μεταφορά, που όλα ξεκίναγαν από  τη βεβαιότητα ότι το μέλλον δεν μπορεί παρά να είναι καλύτερο  από το παρόν. Τότε που ζούσες καλύτερα από τους γονείς σου, που η επιθυμία έγινε πολιτικό πρόγραμμα, που η χούντα έπεφτε και όλα έμοιαζαν πιθανά. Η Ωραία Εποχή όπου οι άνθρωποι ακόμα έλπιζαν.

29.03.09

Ροδανθός του Ιόλα

Ροδανθός. Ο δημοσιογράφος Τζέρι Τόμσον θα επιχειρήσει να χρησιμοποιήσει την  τελευταία λέξη του μεγιστάνα Τσαρλς Φόστερ Κέιν ως μίτο της Αριάδνης  σε μια δαιδαλώδη και επί της ουσίας απροσπέλαστη  ζωή. Στο τέλος του μυθικού Πολίτη Κέιν, ο Τόμσον θα διαπιστώσει το ατελέσφορο του εγχειρήματος: Δεν μπορείς να φτάσεις στην όποια αλήθεια μιας ολόκληρης ζωής μέσω μίας και μόνης λέξης. Όμως, αυτή η μία και μόνη λέξη ήταν αρκετή στον Όρσον Ουέλς για να συνοψίσει το σχόλιο του πάνω σε μια ζωή, και εντέλει σε μια κοινωνία, που χάνεται στην απέραντη ερημιά του απόλυτου πλούτου. Στην ύστατη στιγμή, ένας άνθρωπος που απέκτησε ο,τιδήποτε μπορούσε να αγοραστεί, ανακαλεί το ταπεινό έλκηθρο της παιδικής ηλικίας του…

Πριν λίγους μήνες επισκέφτηκα τη βίλα Ιόλα στην Αγία Παρασκευή. Ήμουν μαζί με την  Ομάδα Φιλοπάππου (http://filopapou.blogspot.com/), μια ομάδα καλλιτεχνών-ακτιβιστών που διεκδικεί τη μετατροπή του ερειπωμένου μεγάρου σε ανοιχτό δημόσιο χώρο καλλιτεχνικής δημιουργίας και κοινωνικής συνεύρεσης. Σχεδιασμένη από τον Πικιώνη και τον Τσαρούχη, η βίλα (ένα πραγματικό ανάκτορο στην πραγματικότητα) στέγασε την  απίστευτη συλλογή έργων μοντέρνας τέχνης του Ιόλα. Οι πολλοί και διάσημοι που την επισκέφτηκαν ποτέ δεν έκρυψαν το θαυμασμό τους για την υψηλή αισθητική και τη βασιλική χλιδή αυτού του μοναδικού σπιτιού-μουσείου. Μετά το θάνατο του Ιόλα το 1987, η βίλα λεηλατήθηκε από συγγενείς και φίλους. Δεν κλάπηκαν μόνο τα πολύτιμα έργα τέχνης, αλλά ακόμα και οποιοδήποτε αντικείμενο θα μπορούσε να έχει αξία. Σήμερα, παραμένει μετέωρη σε μια γραφειοκρατική μαύρη τρύπα που δημιούργησαν το Υπουργείο Πολιτισμού και οι κληρονόμοι του Ιόλα.

Εκεί, λοιπόν, στην Αγία Παρασκευή θυμήθηκα τον Ροδανθό. Βέβαια, ο Ιόλας δεν μπορεί να ταυτιστεί ακριβώς με τον Κέιν, με την έννοια ότι η ζωή του δεν υπήρξε αφιερωμένη μόνο στο χρήμα αλλά και στη μεγάλη τέχνη. Και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτός ο δαιμόνιος τύπος  που οργάνωσε την πρώτη ατομική έκθεση του Άντι Γουόχολ, έχει συμβάλει όσο λίγοι στη διαμόρφωση του σύγχρονου εικαστικού βλέμματος. Και όμως… στην αυλή με την οργιαστική, πλέον, βλάστηση και μετά, στο βεβηλωμένο ανάκτορο, δεν μπορούσα να μην κάνω στενάχωρες σκέψεις για ότι δεν βρέθηκε κανένας να υπερασπιστεί το σπίτι του Ιόλα από τη λεηλασία. Ίσως βέβαια φταίει το ότι πέθανε στην Ελλάδα, στη χώρα που δεν καταξιώθηκε για τη δουλειά του αλλά συκοφαντήθηκε για την προσωπική ζωή του. Όμως η γεωγραφία ως ατύχημα, εξηγεί τη στάση του κράτους, όχι των οικείων του. Και περπατώντας σε αυτό το ερειπωμένο παλάτι από όπου έχουν ξηλωθεί ακόμα και τα κάγκελα, και  όπου όταν πια δεν είχε μείνει τίποτα για να κλαπεί βάλανε και μια φωτιά να το κάψουν, δεν μπορούσα να μη σκεφτώ ότι ο πάμπλουτος Ιόλας  δεν είχε την τύχη που έχουν κάποιοι άλλοι πολύ πιο ταπεινοί: έναν άνθρωπο δικό του να μαζέψει τα χαρτιά του, να βάλει στο κουτί τα μπιχλιμπίδια που ήταν πάνω στη βιβλιοθήκη, να φυλάξει τα ρούχα του για να μείνει η μυρωδιά του στην ντουλάπα της κρεβατοκάμαρας.

Δεν συμμερίζομαι την άποψη του «πτωχοί πλην τίμιοι και ευτυχισμένοι». Η φτώχεια είναι μια αθλιότητα χωρίς ίχνος μεγαλείου. Όμως, σε εκείνο το ανάκτορο της απέραντης ερημιάς,  αναρωτιόμουν αν ο Ιόλας πεθαίνοντας σκέφτηκε το δικό του Ροδανθό. Και με αυτό το στενάχωρο συναίσθημα, χαιρέτησα τους καλλιτέχνες και έφυγα.

05.04.09

Σουίνι

Οι κραυγές ακούστηκαν τόσο κοντά στο κρεβάτι μου που κανονικά θα έπρεπε να είχα σηκωθεί ανήσυχος. Η αλήθεια είναι ότι αν και όντως ξύπνησα, εντούτοις, δεν θεώρησα σκόπιμο να σηκωθώ. Στη γειτονιά μας οι φασαρίες δεν είναι ασυνήθιστες οπότε οι κραυγές από μόνες τους δεν αποτελούν επαρκή λόγο για να ανησυχήσει κανείς. Πόσο μάλλον κάποιος που ύστερα από μακροχρόνια τριβή  με διάφορες τεχνικές λούφας, έχει σταθεροποιήσει μια συνειδητά αργοπορημένη αντίδραση στα ερεθίσματα του περιβάλλοντος. Έτσι, παρά την εγγύτητα  των κραυγών, συνέχισα τον ύπνο μου.

Όπως όμως ισχυρίζονται οι κατέχοντες τον μαρξισμό, τα γεγονότα είναι επίμονα και κανείς δεν μπορεί να κρυφτεί από αυτά. Πολύ σύντομα οι κραυγές που αρχικά αντιμετώπισα με απάθεια, μετατράπηκαν σε ένα ντελίριο ουρλιαχτών μίσους, μια έκρηξη ηχητικής αγριότητας που με πέταξε από το κρεβάτι. Το βλέμμα μου στράφηκε στην μπαλκονόπορτα από όπου έρχονταν τα ουρλιαχτά και το θέαμα που αντίκρισα ήταν πραγματικά σοκαριστικό: Ένας πορτοκαλί ριγέ υπέρβαρος γάτος με μια απίστευτη κεφάλα είχε στριμώξει στη γωνία του μπαλκονιού τον Σιάμ γατούλη μας, τον Σουίνι. Ο κεφάλας με φουντωμένη ουρά και κυρτωμένη ράχη ούρλιαζε απειλητικά εναντίον του γλυκού Σουίνι. Ταυτόχρονα, τού έριχνε και κάτι μπουκέτα με το μπροστινό δεξί πόδι. Ο Σουινάκος είχε φουντώσει και αυτός και γρύλιζε. Η αντίδραση του, όμως, δεν με έπειθε ότι θα μπορούσε να φέρει αποτελέσματα. Το κυριότερο, βέβαια, ήταν ότι δεν έπειθε ούτε τον επελαύνοντα κεραμιδόγατο ο οποίος με κάθε στιγμή που περνούσε κέρδιζε περισσότερο έδαφος, ενώ ο Σουίνι υποχωρούσε πιο γρήγορα και από τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ. Για να είμαι ειλικρινής, ο Σουίνι μού φαινόταν ότι θεωρούσε πιο φυσιολογικό να τηλεφωνήσει στον Καρίτζη για να βγάλει δελτίο τύπου «καταδίκης της απρόκλητης δολοφονικής επίθεσης» παρά να ρίξει καμιά νυχιά στον επιτιθέμενο κεφάλα.

Μπροστά στην κρισιμότητα της κατάστασης, αποφάσισα να δράσω. Με την πολεμική αυτοπεποίθηση που μού προσδίδει η στράτευση μου στην εκτός των τειχών Αριστερά, όρμησα στην μπαλκονόπορτα  κραδαίνοντας απειλητικά τη σφουγγαρίστρα δίκην αυτοσχέδιου δόρατος. Πρόσωπο με πρόσωπο πια με τον υδροκέφαλο εισβολέα κραύγασα: «Κάν ‘τη την μη σε γαμήσω!». Προς μεγάλη μου έκπληξη, ο θρασύς πλην όχι δειλός (όπως τουλάχιστον αποδεικνυόταν) κεφάλας δεν κουνούσε ρούπι. Για την ακρίβεια στεκόταν ακίνητος στη θέση του και με κοίταζε με γουρλωμένα μάτια. Η θρασύτητα που επιδείκνυε ο κεραμιδόγατος με εξόργισε σε τέτοιο βαθμό που αποφάσισα να ανεβάσω την τεστοστερόνη στο κόκκινο. Τού έτεινα ακόμα πιο απειλητικά τη σφουγγαρίστρα απευθύνοντας του την  ύστατη προειδοποίηση. «Φύγε ρε παλιάρχιδο». Εις μάτην. Ο κεφάλας δεν έκανε βήμα.

Και εκείνη ακριβώς τη στιγμή συνειδητοποίησα ότι δεν βρισκόμουν μπροστά σε ένα αυθόρμητο ξέσπασμα ερωτικής αντιζηλίας το όποιο έτσι και αλλιώς δεν προέκυπτε μιας και ο κεφάλας είναι ο κυρίαρχος της γειτονιάς έχοντας επιβάλει μια ιδιότυπη μονομερή πολυγαμία (μονομερή υπό την έννοια ότι οι παλλακίδες του δεν επιτρέπεται να πάνε με άλλον πλην του ιδίου), ενώ ο Σουίνι δεν μπορεί να ξεπεράσει το όριο του μπαλκονιού που θα τού επέτρεπε ίσως να εκπροσωπηθεί στις ηδονές της γειτονιάς, πιθανότατα και λόγω της στάσης των ΜΜΕ. Αποκτώντας, λοιπόν, πληρέστερη αίσθηση του περιβάλλοντος χώρου, κατάλαβα ότι ο κεφάλας δεν κοίταζε μόνο έμενα αλλά και το δέντρο πίσω μου που όλα έδειχναν ότι τού είχε χρησιμεύσει ως σκάλα για να αναρριχηθεί στον δεύτερο και να δείρει τον Σουίνι μας. Το κάθαρμα είχε λειτουργήσει βάσει οργανωμένου σχεδίου.

Εκτιμώντας γρήγορα την κατάσταση, σκέφτηκα διαλεκτικά και αποφάσισα να μετατρέψω σε βαλβίδα αποσυμπίεσης της κρίσης το ίδιο αυτό δέντρο που αρχικά είχε χρησιμεύσει ως  παράγοντας όξυνσης της. Έκανα λίγο πίσω για να ανοίξει ο δρόμος. Ο κεφάλας έπιασε το υπονοούμενο με τη μία, πήρε φόρα και με στυλ Τίγρη και Δράκου έριξε έναν πρώτο πήδο στα κλαδιά που λύγισαν από το βάρος του, και στη συνέχεια έναν δεύτερο στον κορμό τον όποιο διέτρεξε κατωφερώς για να χαθεί στο ερειπωμένο νεοκλασικό που χάσκει απέναντι μας. Ο άρτι απελευθερωθείς Σουίνι έτρεξε να μπει κάτω από το πάπλωμα από όπου μάλλον θα αργούσε πολύ να βγει.

Κάθισα στην κουζίνα για να πιω έναν καφέ και να αναστοχαστώ τα όσα δραματικά είχαν συμβεί. Η συνέχεια στο επόμενο.

12.04.09

Ο Σουίνι με βάζει σε σκέψεις

Συνέχεια από το προηγούμενο: Ο γλυκός γατούλης Σουίνι δέχτηκε αναίτια δολοφονική επίθεση από τον κεφάλα κεραμιδόγατο που λυμαίνεται τη γειτονιά

Από μικρός, όταν ήθελα να σκεφτώ, καθόμουν στην κουζίνα. Εκεί στο τραπέζι με το πλαστικό τραπεζομάντηλο, ακριβώς δίπλα στα τετζέρια και τα πιατικά, έχω πάρει τις πιο σοβαρές αποφάσεις της ζωής μου. Οι οποίες, βέβαια, ως επί το πλείστον ούτε τόσο σοβαρές αποδεικνύονται εντέλει, αλλά ούτε και έχουν τον ξεκάθαρο χαρακτήρα των πραγματικών αποφάσεων. Περισσότερο μοιάζουν με στρατηγήματα για να κερδηθεί χρόνος ούτως ώστε η λήψη των (όχι και τόσο) σοβαρών αποφάσεων να μετακυληθεί στο μέλλον. Το γιατί επιλέγω την κουζίνα για να (μη) λάβω τις (όχι και τόσο) σοβαρές αποφάσεις της ζωής, εξηγείται από το ότι εκεί βρίσκεται ο πραγματικά δικός μου χώρος, η προστατευμένη ενδοχώρα της βουλιμίας που περικλείει το θησαυροφυλάκιο των ηδονών: το ψυγείο.

Εκεί, λοιπόν, στο χώρο μου, έκοβα κομμάτια ψωμί και τα βούταγα στο βαζάκι με τη μαγιονέζα (κάτι που ως γεύση είναι λιγότερο αηδιαστικό απ’ ό,τι ως λεκτική εικόνα) και σκεφτόμουν με μπουκωμένο στόμα (πράγμα που καθόλου δεν έκανε τις σκέψεις μου μεστές περιεχομένου). Η ξεφτίλα που έφαγε ο Σουινούλης από τον παλιομαλάκα τον κεφάλα με έριχνε σε βαριά μελαγχολία. Είχα να αισθανθώ τέτοια απαξία από όταν στην ποδοσφαιρική ομάδα της έκτης δημοτικού σε σύνολο δεκαέξι αγοριών δεν βρήκα θέση ούτε στην ενδεκάδα αλλά ούτε και στον πενταμελή πάγκο γιατί τελικά επιλέχτηκε η Γεωργία που είχε πιο δυνατό σουτ.

Στ’ αυτιά μου ήδη έφταναν οι καταδίκες από τους θιασώτες του φυσικού και ανδροπρεπούς τρόπου ζωής: «Το έχεις ευνουχίσει το γατί… Γιατί δεν το αφήνεις  να βγει στη γειτονιά να κυνηγήσει τις γάτες, και αλωνίζει την πιάτσα ο απεχθής κεφάλας; Μα δεν καταλαβαίνεις ότι τα γατιά δεν είναι για το διαμέρισμα, αλλά για να ζουν στη φύση;» Δεχόμουνα παθητικά τα φανταστικά, πλην επώδυνα, ραπίσματα  χωρίς να απολογούμαι, χωρίς να μπορώ να προτάξω ο,τιδήποτε προς υπεράσπιση μου. Προς στιγμήν σκέφτηκα να κατηγορήσω τους αόρατους κατηγόρους μου για σεξισμό λόγω της χρησιμοποίησης από μεριάς τους του ρήματος «ευνουχίζω», αλλά μού φάνηκε κάπως ακραίο να κάνω  συνδικαλιστικό ελιγμό στον εσωτερικό μου διάλογο. Όση αλλοτρίωση και να έχεις υποστεί από την μακροχρόνια συμμετοχή σε ενωτικά αριστερά εγχειρήματα, δεν μπορείς να φτιάχνεις ψευδή αντεπιχειρήματα για να κοροϊδεύεις τη συνειδησιακή αντιπολίτευση σου. Αυτά ούτε στη Συσπείρωση Πανεπιστημιακών δεν γίνονται…
Οι αόρατοι κατήγοροι είχαν δίκιο: Ο Σουίνι είναι ένας φλώρος, ένα κακομαθημένο αστόγατο του σαλονιού τελείως αποκομμένο από τη φυσική ζωή. Όμως, ενώ αποδεχόμουν την κατηγορία, εντούτοις, βαθιά μέσα μου, σε εκείνο το απροσπέλαστο κέντρο της συνείδησης που δεν μπορούν να φτάσουν οι βολές ούτε των εξωτερικών αλλά ούτε και των εσωτερικών επικριτών,  σκεφτόμουν ότι αν το είχαμε αφήσει το θέμα στη Φύση, ο Σουίνι θα μάς είχε αφήσει από δυόμισι ημερών. Και αν δεν είχα παρέμβει με τρόπο παντελώς αφύσικο στον καβγά με τον κεφάλα, ο γλυκός γατούλης  θα είχε κερδίσει αρκετές πληγές για να κατευθυνθεί σε χλοερούς και αναπαυτικούς τόπους δια της οδού της μολύνσεως. Κακά τα ψέματα: στη φυσική ζωή ούτε ο Σουίνι αλλά ούτε και εγώ έχουμε καμία τύχη: αυτός γιατί είναι λεπτός και αδύναμος, εγώ γιατί είμαι χοντρός και ράθυμος. Και οι δύο μαζί γιατί έχουμε τεράστιο έλλειμμα φιλοδοξίας και επιθετικότητας. Η φυσική ζωή είναι το απολυταρχικό βασίλειο των νιτσεϊκών υπεράνθρωπων και  των κυριαρχικών αρσενικών. Εκεί ο χώρος είναι  μόνο για τους άγριους κεφάλες και τα γρήγορα σέντερ φορ. Για μας, τους προτεινόμενους προς αποχώρηση στο μέγα ριάλιτι της Φυσικής Επιλογής, ο χώρος της επιβίωσης είναι η κουζίνα, άντε και το μπαλκόνι.

Μόνο που πού να βρεις στην κουζίνα καμιά καλλιεργημένη λυγερή γατούλα για να ερωτευτεί το Σουινούλη;